Çocukların okuması gereken kitaplar yaşına ve seviyesine göre nasıl belirlenir?
Çocuğunuz için doğru kitapları seçmek zorlayıcı bir görev gibi gelebilir ancak bu her zaman böyle olmak zorunda değil. İster bir bebeğin resimler ve hikayelerle dikkatini çekerek ister ilkokula yeni başlayan bir çocuğun ilk kitabını okuyup anlamasına destek olarak çocuğun yaşına ve okuma seviyesine uygun kitap seçmek ve bu şekilde onu okumaya teşvik etmek oldukça önemlidir. Çünkü çocukların okuması gereken kitaplar yalnızca öğrenmeye değil, aynı zamanda eğlenmeye ve hayal gücünü pekiştirmeye de yardımcı olur.
Bu yazıda, çocuklarınızın yaşı ve seviyesine göre en iyi kitabı seçmeniz konusunda size destek olacağız. Böylece onların okumaya duydukları ilgiyi canlı tutacak ve özgüvenlerini artırmalarına yardımcı olacaksınız.
Aynı zamanda bu yazıyı okuyarak bir kitabın çocuklar için zor olup olmadığını anlamanın yollarını keşfedeceksiniz ve çeşitli kitap türlerini okumanın neden önemli olduğunu öğreneceksiniz.
Çocukların yaş ve düzeyini nasıl değerlendiririz?
Çocuğunuz için doğru kitapları seçmek söz konusu olduğunda belirli yaş grubuna uygun kitaplar ile belirli okuma düzeyine uygun kitaplar arasındaki farkı anlamalısınız. Her ikisi de çocuğunuzun okuma yolculuğunda kilit faktörler olsa da çocuk gelişiminin farklı yönlerine odaklanırlar.
Belirli bir yaş grubunu baz alan kitaplar, çocuğun bilişsel ve duygusal gelişimine uygun bir şekilde hazırlanmıştır. Bu kitaplar, çocukların hayattaki deneyimleriyle ilişkilendirebilecekleri konuları, temaları ve hikayeleri ele alır. Örneğin, 5 yaşındaki bir çocuk için bir kitap arkadaşlık ve aile etrafında odaklanabilirken bir gencin okuduğu kitap kimlik ve insan ilişkileri gibi daha karmaşık konuları ele alabilir.
Öte yandan, okuma düzeyine göre hazırlanan kitaplar dilin karmaşıklığına, cümle yapısına ve kelime dağarcığına odaklanır. Bir kitabın içeriği çocuğunuzun yaşına uygun olsa bile, mevcut okuma seviyesini aşıyorsa okuması çok zor olabilir. Bu açıdan dengeyi sağlamak çok önemlidir, çünkü içeriğin çocuğunuza bir şeyler katmasını istiyorsanız rahatça okuyup ve anlayabildiklerinden emin olmalısınız.
Yaş grubuna göre kitap seçmenin ipuçları
Yaş grubunu baz alarak çocuğunuzla beraber okuyacağınız kitabı seçmenin ne kadar önemli olduğunu tartıştık. Şimdi, yaş grubuna göre nasıl kitap seçeceğimize odaklanabiliriz. İşte bu aşamada size yardımcı olacak bazı ipuçları:
Bebekler ve küçük çocuklar (0-3 yaş grubu)
0-3 yaş grubu arası çocuklar için basit resimlerin, az kelimelerin ve açıklayıcı bir dilin kullanıldığı karton kitapları seçebilirsiniz. Kabartmalara, ilgi çekici kapaklara ve canlı renklere sahip etkileşimli kitaplar, küçüklerin dikkatlerini çekmek ve okumayı eğlenceli hale getirmek için mükemmel bir yöntemdir.
Okul öncesi kitap önerileri (3-5 yaş grubu)
3-6 yaş kitap önerileri için tercihinizi basit olay örgüleri, ilgi çekici karakterler ve bir ritim veya kafiye içeren resimli kitaplardan yana kullanabilirsiniz. Sayılar, renkler ve şekiller gibi temel kavramları tanıtan kitaplar da bu aşamada yardımcı olabilir.
Okumaya erken başlayanlar (5-7 yaş grubu)
Kısa cümlelerin, okunaklı harflerin ve tanıdık kelimelerin olduğu kitapları seçin. Ses temelli okuma kitapları veya erken okuryazarlık gelişimi için tasarlanmış kitaplarla başlamak çocukların kendine güven kazanmalarına yardımcı olmak için harika bir adım.
İlköğretim – okumaya başlayanlar (7-9 yaş grubu)
İllüstrasyonlar, basit hikayeler ve kolay anlaşılır temalar içeren ciltli kitaplar bu yaş grubu için uygundur. Okuma konusunda daha rahat hale geldikçe, daha açıklayıcı bir dile ve çeşitli cümle yapılarına sahip kitapları da deneyebilirsiniz.
Ergenlik öncesi (9-12 yaş grubu)
10 yaş için kitap tavsiyeleri arıyorsanız karmaşık olay örgüsü ve kelime dağarcığıyla onları biraz da olsa zorlayan ve ilgi alanlarına hitap eden kitaplara odaklanın. Onların zihnini meşgul etmek için hayat dersleri, ahlaki sorular ve karakter odaklı anlatılar sunan hikayelere göz atabilirsiniz.
Okuma düzeyine göre kitap seçmek
Çocuğunuzun okuma düzeyine uygun olup okuması gereken kitaplar bulmak, yaşına uygun içerik seçmek kadar önemlidir.
Bu anlamda çocuğunuzun seviyesini anlamak için okuldaki değerlendirmelerden ve sınavlardan faydalanabilirsiniz veya kitapları nasıl ele aldıklarını gözlemleyebilirsiniz. Bunun için en bilinen ve kolay yöntemlerden biri “Beş Parmak Metodu”dur. Eğer çocuğunuz bir sayfada beş veya beşten fazla kelimeyi anlamakta sorun yaşıyorsa bu kitap onun için zorlayıcı demektir.
Doğru düzeyi belirlemek
Çocuğunuzun kabiliyeti ve algı yeteneğine göre en uygun kitabı bulmanız gerekir. Bunlar çocuğunuzun becerilerini geliştirmesi için biraz zorlayıcı olmalı ancak hayal motivasyonunu düşürecek kadar da zor olmamalıdır. Sürekli daha iyiye gitmelerini teşvik etmek ve zaman içinde gelişmelerini sağlamak için bazı kitapları kendilerini en rahat hissedecekleri seviyede seçerken bazılarını da seviyelerinin biraz üzerinde olacak şekilde seçebilirsiniz.
Her düzeyde okumayı teşvik etmek
Çocuğunuzun okuma seviyesi ne olursa olsun, onlara okuma sevgisini aşılamak her zaman önemlidir. Bunu yapmanın en iyi yolu; biyografik, fantastik, edebi, tarihi kitaplar içeren çeşitli bir ev kütüphanesi oluşturmaktır. Böylelikle çocuğunuzun sevdiği kitapları seçmesine izin verebilir, aynı zamanda ilgi alanlarını genişletmek için yeni türler ve konular keşfetmesine de yardımcı olabilirsiniz. Özgürce seçmek ve yeni şeyler keşfetmek arasındaki dengeyi de bu şekilde kurabilirsiniz.
Novakid’le tanışın!
Çocuklara İngilizceyi eğlenceli ve uygulamalı bir şekilde öğretmek istiyorsanız uzman öğretmenlerle çocuklar için İngilizce dersleriyle Novakid, bunun için en iyi adres. Çocuğunuzun dili interaktif bir şekilde öğrenmesini istiyorsanız ilk deneme dersinize hemen ücretsiz kaydolun!