İngiltere eğitim sistemi nasıldır? Türk eğitim sistemiyle farkları nelerdir?

Öncelikle İngiltere’de eğitim sisteminin nasıl ve kaça ayrıldığını öğrenerek başlayabiliriz.

İngiltere’de eğitim sistemi; okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, ileri eğitim ve yüksek öğretim olarak beşe ayrılır. Buna ek olarak İngiltere eğitim sisteminde ilk ve ortaöğretimi kapsayan dönem, yaş gruplarına göre 4 kademeye ayrılır:

• 1. Kademe: 5-7 yaş
• 2. Kademe: 7-11 yaş
• 3. Kademe: 11-14 yaş
• 4. Kademe: 14-16 yaş

İngiltere eğitim sisteminde her çocuğun en az bu 4 kademe seviyesinde eğitim alması zorunludur. Türk eğitim sisteminde de mecburi ilkokul çağı 6-14 yaş grubundaki çocukları kapsadığı için, İngiltere ve Türkiye’deki sistemlerinin zorunlu eğitim konusunda benzer olduğunu söyleyebiliriz.

Fakat Türk eğitim sisteminde ve İngiltere eğitim sisteminde zorunlu eğitimin aşamalara ayrılması farklı şekilde yapılır. Türkiye’de zorunlu eğitim, 12 yıldan oluşur; 4 sene ilkokul ve 4 sene ortaokuldan oluşan toplam 8 senelik ilköğretim, ardından liseyi kapsayan 4 senelik ortaöğretim ile 4+4+4 formülü ile üçe ayrılır. İngiltere eğitim sisteminde ise zorunlu eğitimin yukarıdaki kademelerle dörde ayrıldığını gördük.

Türkiye ve İngiltere eğitim sistemlerinin karşılaştırılmasında kafa karıştırabilen bir konu da Türkiye’deki ilkokul, ortaokul, lise gibi dönemlerin İngiltere’deki karşılıkları. Az önce de dediğimiz gibi İngiltere eğitim sistemi bu alanda beş döneme ayrılıyor. Ancak bu beş okul döneminin Türkiye’dekilere çok da fazla benzediğini söyleyemeyiz.

İngiltere eğitim sistemindeki dönemleri daha iyi anlayabilmek ve Türkiye’yle karşılaştırabilmek için detaylarını öğrenmemiz iyi olacaktır. O halde haydi görelim! 

İngiltere’de okul öncesi eğitim, 3 ve 4 yaşlarındaki çocuklara yöneliktir. Okul öncesi eğitim, yukarıda bahsettiğimiz 4 kademeye dahil olmadığı için zorunlu değildir. Bununla birlikte  İngiltere’de 3 ve 4 yaşlarındaki her çocuğun, yılın 38 haftası 15 saat boyunca okul öncesi eğitimden ücretsiz olarak yararlanma hakkı vardır. 

İngiltere eğitim sisteminde okul öncesi eğitim adı verilen dönem, Türk eğitim sisteminde kreş veya anaokulunun eşdeğeri olarak görülebilir. 

İngiltere eğitim sisteminde ilköğretim, 5-11 yaş sürecini kapsar. Bu da demek oluyor ki İngiltere’de ilköğretim, yukarıda bahsettiğimiz 1. kademe ve 2. kademeden oluşur.

İngiltere’de ilköğretimin sınıflara ayrımı, yaş gruplarına göre şu şekilde yapılır:

• Reception (Anasınıfı): 4-5 yaş
• 1. Sınıf: 5-6 yaş
• 2. Sınıf: 6-7 yaş
• 3. Sınıf: 7-8 yaş
• 4. Sınıf: 8-9 yaş
• 5. Sınıf: 9-10 yaş
• 6. Sınıf: 10-11 yaş

Gördüğümüz üzere İngiltere eğitim sisteminde ilköğretim, sınıflar açısından Türk eğitim sisteminden farklıdır. Türk eğitim sisteminde ilkokulun bitişi 4. sınıfken, İngiltere’de bu 6. Sınıftır.

Buna ek olarak, İngiltere’de çocuklar 4 kademeden her birinin sonunda ölçme ve değerlendirme sınavlarına tabi tutulur. 2. sınıfın sonu 1. aşamanın bitişine, 6. sınıfın sonu da 2. aşamanın bitişine denk geldiği için İngiltere’de çocuklar bu dönemlerde SAT (Standardized Assessment Test) adı verilen sınavlara girerler. Ayrıca öğretmenler de çocukları sonuçları resmi olmayacak şekilde değerlendiren testler hazırlayabilir. 

İngiltere eğitim sisteminde ilköğretimin ardından ortaöğretim gelir. İngiltere’de ortaöğretim, 11-16 yaş dönemini kapsar. Sınıflar ve yaş grupları ise şu şekildedir:

• 7. Sınıf: 11-12 yaş
• 8. Sınıf: 12-13 yaş
• 9. Sınıf: 13-14 yaş
• 10. Sınıf: 14-15 yaş
• 11. Sınıf: 15-16 yaş

Fark edebileceğiniz üzere, İngiltere eğitim sisteminde ortaokul ve lise ayrımı, Türk eğitim sistemindeki haliyle yok. İngiltere’deki ortaöğretim, Türkiye’deki ortaokulun ve lisenin karışımı olarak görülebilir. 

İngiltere’de lise sisteminin doğrudan “lise” adı altında var olmadığını söyleyebiliriz. Ancak elbette pratikte Türkiye’deki sisteme benzerlikler mevcut. Örneğin, İngiltere eğitim sisteminde 10 ve 11. sınıfları, Türkiye’deki 11 ve 12. sınıfların benzeri olarak görebiliriz. İngiltere’de 10 ve 11. sınıflara halk arasında sırasıyla “junior” ve “senior” yılları da denir. 

İngiltere eğitim sisteminde ortaöğretim sırasında öğrenilen konular, Türkiye’deki ortaokul ve lise dersleriyle benzerlik gösterir. İngiltere’de ortaöğretim öğrencileri İngilizce, Matematik, Fen Bilimleri, Tarih, Coğrafya, Yabancı Dil gibi konularda eğitim görürler.

Bunların yanı sıra, ortaöğretim döneminde 3. ve 4. kademeler tamamlandığı için çocukların değerlendirme sınavlarına girmesi gerekir. 3. kademe 14 yaşta bittiği için 9. sınıfın sonunda bir SAT sınavına daha girilir.

4. kademenin sonunda girilen sınav ise ilk üçünden farklıdır ve daha önemlidir. 11. sınıfı tamamlayan öğrenciler, GCSE (General Certificate of Secondary Education), yani Genel Orta Öğretim Sertifikası Sınavına girerler. Bu sınav, Türk eğitim sistemindeki Liselere Geçiş Sınavının (LGS) eşdeğeri olarak görülebilir. 

İngiltere eğitim sisteminde ortaöğretimle birlikte zorunlu eğitim tamamlanmış olur. Bu noktadan sonra çocukların eğitim hayatlarına nasıl devam edecekleri, kendilerinin ve ailelerinin kararına bağlıdır.

İngiltere eğitim sisteminde öğrenciler, ortaöğretimi tamamlamanın ardından dilerlerse ileri eğitime devam edebilirler. GCSE sınavlarından iyi bir sonuç olmak, bu noktada öğrencilere yardımcı olur.

İleri eğitime devam etmek, çoğu öğrencinin tercih ettiği bir seçimdir. Çünkü İngiltere’de üniversite okumak için ileri eğitim dönemini tamamlamış olmak zorunludur.

Fakat ileri eğitim, farklı şekillerde ilerleyebilir. Üniversiteye gitmek isteyen öğrenciler için İngiltere eğitim sisteminde “A-Levels” ve “IB” olmak üzere iki sistem bulunur. Öğrenciler dilerlerse bu iki sistemden birinde eğitim görerek üniversiteye hazırlanabilir, dilerse de bir meslek yüksekokuluna yazılarak pratik beceriler elde etmeyi seçebilir.

İngiltere eğitim sisteminde oldukça önemli bir yeri olan A-Level ve IB programlarından da kısaca bahsedelim:

1. A-Levels 

Açılımı “Advanced Levels” olan A-Levels sistemi, öğrencilerin üniversitede okumak istedikleri bölümlere yönelik dersleri seçerek bu konularda ileri seviye eğitim almalarına olanak sağlar. Bu program 2 sene sürer ve öğrenciler 3 veya 4 derste oldukça yüksek standartlara sahip bir öğrenim görür. 

2 yılın sonunda öğrenciler aldıkları derslerin, yani “A-level”larının sınavlarına girerler. Bu sınavların sonuçları, İngiltere eğitim sistemine dahil üniversitelere ek olarak dünya çapında eğitim kurumları tarafından da tanınır.

2. International Baccalaureate (IB)

Öğrencilerin A-Level sistemine kıyasla daha fazla ders alabildiği ve daha yoğun eğitim gördüğü bir diğer sistem de International Baccalaureate (IB), yani Uluslararası Bakalorya programıdır. Bu sistem, IB Diploma Programına üye olan okullar tarafından bağımsız olarak sunulur.

IB programında öğrenciler 3 adet yüksek seviye (High Level – HL), 3 adet de standart seviye (Standard Level – SL) olacak şekilde 6 ders seçerler. 2 yılın sonunda öğrenciler bu derslerin yazılı sınavlarına girmeye ek olarak her ders için bir araştırma projesi, ardından da bir adet genel bitirme tezi yazarlar. 

Tıpkı A-Level sisteminde olduğu gibi IB Diploması da yalnızca İngiltere eğitim sisteminde değil, tüm dünyada tanınır. Üstelik Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın her yerinde IB programını sunan okullar mevcuttur.

İngiltere eğitim sisteminin ileri eğitim aşamasını tamamlayan öğrenciler yüksek öğretime, yani üniversiteye girmeye hak kazanır. İngiltere’de üniversiteler genellikle 3 yıl sürer ve mezun olunduğunda “Bachelor’s degree” (lisans derecesi) alınır. 

Farklı ülkelerden öğrenciler, kendi ülkelerinde İngiltere eğitim sisteminin “ileri eğitim” aşamasına denk gelen seviyede eğitim aldıktan sonra İngiliz üniversitelerine doğrudan giriş yapabilir.

İşte İngiltere eğitim sistemi hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:

İngiltere ve Türkiye’deki eğitim sistemleri arasındaki temel farklar nelerdir?

İngiltere eğitim sistemi ve Türk eğitim sistemi, dönemlere ayrılmalarında farklıdır. Buna ek olarak İngiltere sisteminde “lise” olmaması, çocukların erken yaşta sınavlara girmesi ve ileri eğitim sistemi Türk ve İngiliz eğitim sistemleri arasındaki farklara bazı ek örneklerdir. 

Öğrenci başarısı açısından İngiltere ve Türkiye’deki eğitim sistemleri nasıl karşılaştırılır?

İngiltere eğitim sisteminin, özellikle de A-Level ve IB gibi programlar sayesinde öğrencilerin üniversite öncesi istedikleri alana yoğunlaşmalarını etkili bir biçimde desteklediği söylenebilir. Dolayısıyla İngiltere sistemi, öğrencilerin üniversitedeki başarılarını daha etkili biçimde pekiştirir.

Hangi faktörler İngiltere ve Türkiye’deki eğitim sistemlerini etkiler?

İngiltere ve Türkiye’deki eğitim sistemlerini etkileyen faktörlere örnek olarak ekonomik gelişim, ülkenin kültürel yapısı, eğitime yapılan yatırımlar, teknolojideki ilerlemeler gibi unsurlar öne sürülebilir.

Öğrenci değerlendirmesi ve sınav sistemleri açısından İngiltere ve Türkiye arasındaki farklılıklar nelerdir?

İngiltere’de çocuklar 4 kademenin hepsinin sonunda birer sınava girer. Buna ek olarak A-Level ve IB programlarının kendilerine özel sınavları vardır. İngiltere’deki çocuklar, daha genç yaşta sınavlara girer. Türkiye’de ise yalnızca liseye ve üniversiteye geçerken büyük sınavlara girilir.

İngiltere’de eğitim hakkında birçok şey öğrendik. Fakat elbette ki ülkenin dilini öğrenmeden olmaz. Eğer çocuğunuzun İngilterede okumak gibi bir hayali varsa, Novakid sizin için doğru yer. Çocuklar için online İngilizce derslerimizde dili ezberden uzak, bol eğlenceyle, yaşayarak öğretiyoruz. 

Çocuğunuzun İngilizce öğrenmesi bir kütüphanede geçen gizemli bir hikaye gibi olsun! Novakid, dil öğrenimini bir kitap sayfasında başlayan bir maceraya çeviriyor. Aşağıdaki videomuzda bu gizemli hikayeyi izleyin: