İngilizce “was / were” kullanımı nasıl çalışır? İşte “was / were” konu anlatımı, farkları ve testi!

Her şeyden önce bir başlangıç olarak was / were arasındaki temel farkı ve bu iki fiilin ne demek olduğunu görelim.

Was / were fiilleri, “to be” yani “olmak” fiilinin geçmiş zaman çekimleridir. Aralarındaki fark ise, “was” fiilinin I/he/she/it özneleriyle, “were” fiilinin ise we/you/they özneleriyle kullanılmasıdır. 

Basit bir şekilde, “was” fiilinin çoğul halinin “were” olduğunu söyleyebiliriz. Ancak böyle bir genelleme yaparken “you” öznesine dikkat etmemiz gerekir. Hem tekil olan “you” (sen), hem de çoğul olan “you” (siz) ile “were” kullanılır.

Was / were farkını şu şekilde bir tabloyla özetleyebiliriz:

Şimdi de was / were kullanımının öznelere göre farkını görmek için birkaç örnek cümle inceleyelim:

• I was happy at home. (Evde mutluydum.)
• You were too loud. (Çok gürültülüydün.)
• He/she/it was here yesterday. (O, dün buradaydı.)
• You were eight people. (Siz, sekiz kişiydiniz.)
• They were very confused. (Kafaları çok karışmıştı.)

Bunun yanı sıra, was / were fiillerinin olumsuz halleri birbirine benzer. Bu kelimelerin olumsuz halleri “was not” ve “were not” şeklindedir. Sırasıyla “wasn’t” ve “weren’t” şeklinde de kısaltılabilirler:

• I wasn’t happy at home. (Evde mutlu değildim.)
• You weren’t loud. (Gürültülü değildiniz.)

Was / were fiillerinin tanımlarını ve aralarındaki temel farkı gördük. Ancak tabii ki was / were farkını yalnızca bir çekim farkı olarak bilmek, bizlere bu iki kelimenin kullanım alanları hakkında tam bilgi vermiyor. O halde bunlardan bahsetmek için was / were konu anlatımımıza geçelim.

Bu iki fiilin İngilizcede çok çeşitli kullanım alanları var. Ancak gözünüz korkmasın. Çeşitli alanlarla was / were kullanımını bolca örnekle açıklayarak kafanızdaki tüm soru işaretlerini sileceğiz. O halde haydi başlayalım!

1. Geçmişteki durumlardan bahsederken was / were kullanımı

Was / were fiillerinin, “to be” fiilinin geçmiş zaman çekimi olduğunu söylemiştik. Doğal olarak, was / were kullanımı konusunda karşımıza çıkan ilk alan da geçmişteki durumlardan bahsetmek oluyor.

Aslına bakarsanız, was / were fiilinin bu kullanımını formülize etmek oldukça kolaydır. Tek yapmamız gereken, geniş zamanda “am/is/are” fiillerinin gelmesi gereken yere geçmiş zamanda özneye göre “was” veya “were” koymak. Zaten biliyoruz ki “am/is/are” fiilleri de “to be” fiilinin present simple çekimidir.

Bu alanda was / were kullanımını birkaç örnek cümleyle daha iyi anlayalım:

• He was anxious because of the large crowd in the concert hall. (Konser salonundaki büyük kalabalık sebebiyle gergindi.)
• I was sure that I had picked the correct answer. (Doğru cevabı seçtiğimden emindim.)
• I guess you were confused because of the difficult questions. (Sanırım zor sorulardan dolayı kafan karışmıştı.)
• Thank you, everyone. You were very patient. (Herkese teşekkürler. Çok sabırlıydınız.)
• We were ready before the guests arrived. (Misafirler gelmeden önce hazırdık.)

Aynı kullanım olumsuz cümlelerde de geçerlidir:

• He wasn’t anxious at all as he knew what he had to do. (Ne yapması gerektiğini bildiğinden hiç de endişeli değildi.)
• They weren’t at home yesterday. (Dün evde değillerdi.)

2. Past continuous ile was / were kullanımı

“To be” fiili, İngilizcede yardımcı fiil yani “auxiliary verb” olarak kullanılabilir. Bundan hareketle, was / were fiillerinin de benzer şekilde yardımcı fiil olarak karşımıza çıkabileceklerini anlayabiliriz. 

Bu duruma başlıca örnek, was / were fiillerinin past continuous cümlelerinde kullanılmasıdır. Present continuous cümlelerinde “am/is/are” kullanıldığını biliyoruz. Bu tarz cümleleri geçmiş zamana çevirdiğimizde, tıpkı az önce yaptığımız gibi “am/is/are” fiillerinin yerine özneye göre “was / were” fiillerini getiririz. 

İşte past continuous ile was / were kullanımına birkaç örnek cümle:

• I was watching a movie when the phone rang. (Telefon çaldığında bir film izliyordum.)
• He was playing basketball with his friends before his mother arrived. (Annesi gelmeden önce arkadaşlarıyla basketbol oynuyordu.)
• John was waiting for his friend at the bus stop. (John, otobüs durağında arkadaşını bekliyordu.)
• We were cooking spaghetti for dinner. (Akşam yemeği için spagetti yapıyorduk.)

3. Edilgen çatıyla was / were kullanımı

“To be” fiilinin, ve dolayısıyla “was / were” fillerinin yardımcı fiil olarak kullanılabildiği bir diğer yapı ise edilgen çatı, yani passive voice.

İngilizcede edilgen çatı, “be + fiilin 3. hali” şeklinde kurulur. Bu tarz cümleleri geçmiş zamanda kurduğumuzda “be” fiilli, özneye bağlı olarak “was” veya “were” şeklini alacaktır. 

Daha detaylı konuşmak gerekirse past simple ve past continuous tense’lerin edilgen çatıyla birlikte kullanıldığı cümlelerde was / were kullanılır. Daha iyi anlamak için bu kullanımı içeren birkaç örnek cümle inceleyelim:

• A huge cake was made for the birthday party. (Doğum günü partisi için devasa bir pasta yapıldı.)
• We were told to wait here. (Bize burada beklememiz söylendi.)
• The notes were being taken by the assistant. (Notlar, asistan tarafından alınıyordu.)
• The cat was being chased by a dog. (Kedi, bir köpek tarafından kovalanıyordu.)

4. Dilek kipiyle was / were kullanımı

Was / were kullanımının karşımıza çıktığı bir başka alan da dilek kipi, yani subjunctive yapı içeren cümlelerdir. Bu kullanım, biraz daha ileri seviye bir konu olarak karşımıza çıkar ve diğer kullanımlar kadar yaygın değildir. Dolayısıyla anlatımımızı kısa ve basit tutacağız.

Dilek kipi içeren cümlelerde was / were farkı diğer kullanımlardaki gibi değildir, çünkü dilek kipiyle “was” yerine “were” kullanılır. Bu de demek oluyor ki, bu tarz cümlelerde normalde “was” kullanılmasını gerektiren öznelerle “were” kullanılır. Ancak bunun tersi, yani “were” yerine “was” kullanmak mümkün değildir.

İngilizcede bir cümlenin dilek kipi olup olmadığını anlamak için, cümlede bahsedilen duruma bakmamız gerekir. Eğer cümlede bahsedilen durum gerçekte var olmayan, hayal edilen bir durumsa cümlede dilek kipi olduğunu ve “were” kullanılacağını anlarız. 

Birkaç örnek cümleyle bu kullanımı daha iyi anlayalım:

• If I were rich, I would buy a house with a pool in the backyard. (Eğer zengin olsaydım, arka bahçesinde havuz olan bir ev alırdım.)
• If John were with us right now, he would order steak. (Eğer John şimdi bizimle olsaydı biftek sipariş ederdi.)
• If you were the king of the world, you would be able to do whatever you want. (Dünyanın kralı olsaydın istediğin her şeyi yapabilirdin.)

Bu kullanımın biraz kafa karıştırıcı olabileceğinin farkındayız. Endişelenmeyin, bu konuda yalnız değilsiniz. Ana dili İngilizce olan insanlar dahi günlük konuşmada sık sık dilek kipiyle “was” kullanmaya devam eder, örneğin “If I was rich, I would buy a car.” gibi. Ancak resmi konuşmalarda ve yazılarda bu kullanımdaki was / were farkını aklınızda bulundurmanızı tavsiye ederiz.

5. Sorularda was / were kullanımı

İngilizcede was / were kullanımı elbette yalnızca olup biteni anlatmakla sınırlı değil. Bu iki kelimeyi geçmişte yaşanan olayları konu alan soru cümleleri sorarken de kullanabiliyoruz.

Tıpkı diğer kullanımlarda olduğu gibi soru cümlelerinde was / were kullanımı, “am/is/are” kullanımıyla aynı şekilde ilerleyecek. Yani geniş zamanda kurulan soru cümlesinde am/is/are gelen yere, geçmiş zaman soru cümlelerinde özneye göre “was” ya da “were” gelir.

Şimdi de was / were içeren soru cümlelerine birkaç örnek görelim:

• Was he going too fast? (Çok mu hızlı gidiyordu?)
• Were you happy to see your friends? (Arkadaşlarını gördüğün için mutlu muydun?)
• What were they looking for? (Neyi arıyorlardı?)
• Was the cat fed by its owner? (Kedi, sahibi tarafından beslenmiş miydi?)
• Which book were you going to read? (Hangi kitabı okuyacaktın?)

İşte İngilizcede was / were kullanımı hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları:

Was ne demek?

Was, İngilizcede “olmak” anlamına gelen “be” fiilinin geçmiş zamandaki çekimlerinden biridir. I, he, she, it özneleriyle birlikte kullanılır.

Were ne demek?

Were, İngilizcede “olmak” anlamına gelen “be” fiilinin geçmiş zamandaki çekimlerinden biridir. We, you, they özneleriyle birlikte kullanılır.

Was were nerede kullanılır?

Was / were; İngilizcede geçmişteki durumlardan bahsederken, past continuous cümlelerinde, geçmiş zaman edilgen çatı cümlelerinde, dilek kipi cümlelerinde ve geçmiş zamanla alakalı sorularda kullanılabilir.

Was were ne zaman kullanılır?

Was / were; İngilizcede geçmişteki durumlardan bahsederken, past continuous kullanırken, geçmiş zamanda edilgen çatılı cümleler kurarken, dilek kipi içeren cümleler kurarken ve geçmiş zamanla alakalı sorular sorarken kullanılır.

İngilizcede was / were farkını ve kullanım alanlarını öğrendik. Şimdiyse bir bilgi testiyle kendimizi sınama zamanı. Haydi çözelim!

İngilizcede sık kullanılan kelimelerin kurallarını bilmek epey önemli. Ancak dile gerçekten hakim olmak için onu ezberden uzak ve etkili bir biçimde öğrenmek gerekir. 

Çocuklarınızın İngilizceyi eğlenerek öğrenmesini sağlayan Novakid, dil öğrenimini keyifli bir deneyime dönüştürüyor. Aşağıdaki videomuzda bu benzersiz eğitim metodolojimizi izleyebilirsiniz: