Çocuklar için en etkili ingilizce kelime ezberleme yöntemleri nelerdir?

Okul öncesi ve okul çağındaki çocuklar, yaptıkları etkinlikler sırasında sürekli yeni bilgiler edinirler. Aynı durum tabii ki İngilizce kelimeler için de geçerli. Çocukların herhangi bir şeyi öğrenmesindeki en önemli unsur ise, öğrenme sürecinin eğlenceli olması.

Örneğin ders ilgi çekici ise, çocuklar da doğal olarak derse aktif katılım sergileyecektir. İngilizce kelime öğrenimi açısından baktığımızda bu demek oluyor ki eğlenceli şekilde işlenen yabancı dil dersleri, çocukların farkında bile olmadan İngilizce kelimeleri öğrenmelerini sağlayabiliyor.

Bir diğer yandan, çocuklara “defterine kelimeleri yaz ve öğren” gibi görevler vermek pek de verimli olmuyor. Bunun başlıca sebepleri ise hem okul öncesi çocukların okuma yazma bilmiyor oluşu, hem de bilseler dahi yazılı kelimelerin tek başına onlar için bir anlam ifade etmemesi.

Bu nedenle, her şeyden önce, bu yaş grubundaki çocukların İngilizce öğrenmesi için kelimeleri, temsil ettikleri şeyin resmi gibi bir şeyle birlikte verip bir “bağlantı” oluşturmamız gerekiyor. Bu sayede çocuklar, öğrendikleri İngilizce kelimeleri gerçek dünyada bildikleri şeylerle bağdaştırabiliyor.

Ancak unutmamak lazım ki bu kurulan bağlantılar, bu yaşlarda halen daha çok zayıftır ve kolayca bozulabilirler. Bu da demek oluyor ki sadece İngilizce kelimeleri çocuğa sunmak yeterli değil. Aynı zamanda İngilizce kelime çalışmasının eğlenceli olması gerekiyor, ki çocuk kelimeleri hatırlayabilsin.

Bu noktada anlıyoruz ki İngilizce kelime ezberlemedeki bir sonraki adım, bellekte oluşturulan bağları güçlendirmek. Bunu yapmak için İngilizce öğretmenleri, özellikle hafızayı ve hatırlamayı geliştirmeye yönelik çeşitli oyun teknikleri kullanıyorlar. Bunların en basitleri de, kartlarla veya nesnelerle oynanan, notlara (anımsatıcılara) dayalı oyunları içeriyor. Haydi bunları keşfedelim!

Çocuktan dönüt almak

İngilizce kelime ezberleme tekniklerinden basit ve etkili olan biri, kelimeyi sunduktan hemen sonra çocuktan dönüt almak. Bunun bir yöntemi de çocuğa “Nerede?” gibi bir soru sormak.

Bu kelime ezberleme tekniğinde çocuğun önüne birkaç resimli kart açıyoruz ve birini seçip çocuğa “… nerede?” diye soruyoruz. Böylece çocuğun hangi İngilizce kelimeleri öğrendiğini, hangilerini hatırlamakta zorlandığını ve daha fazla pratik yapması gerektiğini gözlemleyebiliyoruz.

Bu İngilizce kelime öğrenme yönteminin bir diğer avantajı da, kelimelerin bağlam içindeki kullanımlarını içermesi. “… nerede?” sorusu, gerçek hayatta da sık karşılaşılan bir bağlam olduğu için çocuğu İngilizce kelimeleri kullanmaya ve duymaya iyice hazırlamış oluyoruz.

Kartları ters çevirme

Bir diğer oyun da az öncekine benziyor, ancak daha fazla hafıza ve dikkat gerektiriyor. Bu oyunda öğrenilen kelimelerin resmini içeren kartları alıp ters çeviriyoruz ve çocuğun resimleri görmesini engelliyoruz. Yine seçtiğimiz İngilizce kelimelerle “… nerede?” veya “Lütfen bana …’yı bul” şeklinde soruyoruz ve çocuğun hem İngilizce kelimeleri öğrenmesini, hem de dikkat kabiliyetinin gelişmesini sağlıyoruz.

Kartlara top atma

Aktif bir şekilde oynanan bir oyunumuz daha bulunuyor. Bu oyunda yazılı resimler mıknatıslarla bir yüzeye yapıştırılıyor ya da yere yayılıyor. Çocuğun görevi ise ona “…’yı vur” dediğinde istenen İngilizce kelimelere top atmak. 

Bu oyunu top atma komutunu veren kişi her el değişecek şekilde iki kişi oynamak daha da keyifli olabilir. Üstelik bu etkinlikte çocuğun motor becerileri de desteklenmiş oluyor. Bu İngilizce kelime oyununa hele bir de puanlama sistemi getirirseniz daha da iyi olur!

Kelime bowlingi

Yeni İngilizce kelimeler öğrenmek için en popüler oyunlardan biri de bowling. Bunun için yoğurt kabı gibi nesnelerin üzerine resim ve kelime yapıştırarak ev yapımı “labutlar” oluşturmamız gerekiyor. Ardından bir de ufak top buluyoruz ve labutlarımızı bowlingde olduğu gibi diziyoruz. 

Bundan sonra çocuk topu yuvarlıyor kaç labutun devrildiğini sayıyoruz. Son olarak da çocuktan devrilen labutların üzerindeki İngilizce kelimeleri söylemesini istiyoruz. Bütün kelimeleri doğru bilirse de ek puan alıyor!

Buharlı tren

Çocukların İngilizce kelimeleri öğrenip öğrenmediğini görmek için bir diğer oyun da “Buharlı Tren”. Bu oyunda azırladığımız kelime kartlarını, kelimeler arka arkaya gelecek şekilde dağıtıyoruz. Sonra da çocuğun vagon gibi dizilen kartları tek tek açıp İngilizce kelimeleri söylemesini istiyoruz. Her açılışta “Bu nedir?” sorusuyla başlayıp “Bu bir …” şeklinde tam bir cevap istersek bu oyun daha da etkili olacaktır.

Eşleştirme oyunu

İngilizce kelime öğrenmeyi desteklemek için son bir oyunumuz ise bir eşleştirme oyunu. Bu oyunda her resimden ikişer tane olacak şekilde iki set resimli karta ihtiyacımız var. Yapmamız gereken şey de kartları karıştırmak, yüzü kapalı şekilde yere yaymak ve onları teker teker açarak eşlerini bulmak.

Bu oyun aynı zamanda tekil ve çoğul formların pratiğini yapmak için de faydalı. İki resim bulduğumuz için çocuktan bu İngilizce kelimelerin çoğulunu söylemesini isteyebiliriz. Örneğin bir elma resmi varsa ilk kartı açınca “an apple”, ikinci kartı açınca da “two apples” deriz.

Nesnelerle oynanabilen İngilizce kelime öğrenme oyunları için nesnelerin yanı sıra bize her şeyi saklayabileceğiniz “sihirli” bir çanta gerekiyor. Çanta, çocuğun içinde ne olduğunu göremeyeceği şekilde kapatılmalı. Bu çantadan çıkardığımız nesnelereyse çocukların dokunmasına da izin vererek kinestetik öğrenmeyi destekleyip İngilizce kelimeleri daha akılda kalıcı kılıyoruz.

Nesneyi bulma

İlk oyunumuzda nesneyi çocuğa gösterip İngilizce ismini söylüyoruz. Ardından çocuğun nesneye dokunmasına izin veriyoruz ve onu çantamıza atıyoruz. Sonrasında ise çocuğa çantayı verip, İngilizce kelimeleri kullanarak “…’yı bul.” diyoruz ve nesneyi dokunarak bulmasını istiyoruz.

Eğer çocuk doğru cevap verirse, “Evet, haklısın! Bu bir …” diyoruz. Yanlış cevap verirse, “Hayır, yanlış. Tekrar dene.” diyoruz. Bu tür ifadeler etkileşim kurmaya ve bu sayede İngilizce kelime ezberlemeye yardımcı oluyor.

Bunun yanı sıra bu oyuna biraz heyecan katmak için nesneyi arama süresini 5-10 saniyeyle kısıtlayabiliriz. Oyunu heyecanlı bir hale getirmek, çocuğun dikkatinin dağılmasını da engelleyecektir.

Nesne saklambacı

Nesnelerle oynadığımız bir diğer İngilizce kelime oyunu da bir çeşit saklambaç. Eşyaları çeşitli yerlere saklıyoruz ve İngilizce isimleriyle çocuğa “… nerede?” diye soruyoruz. Zamanla, nesnenin nerede olduğuna ilişkin, İngilizce kelimeleri kullanarak “masanın altında” veya “sandalyenin üzerinde” gibi bir açıklama da ekleyebilirsiniz. Bu sayede çocuklar İngilizce yer edatları konusunda da kendini geliştirecektir.

Görüyorum

Saklambaç oyununun bir diğer çeşidinin adı da “Görüyorum”. Bu oyunda görev sadece gizli nesneyi bulmak değil, aynı zamanda “… görebiliyorum” ifadesiyle İngilizce kelimeleri cümle içinde kullanmaktır. Çocuk, bulduğu nesneyi oyun bitene kadar elinde tutabilir.

Ne eksik?

Çocuklar İngilizce kelimeleri bir yere kadar öğrendiğinde, “Ne Eksik?” diye bir oyun da oynayabiliriz. Bu oyunda en başta tüm nesneler çocuğun önündedir, ancak sonra çocuk gözlerini kapatır ve bir nesneyi önünden alırız. Çocuktan gözlerini açmasını ve eksik nesneyi tahmin etmesini isteriz. Bu oyunda öğrencinin neyin eksik olduğunu anlaması ve İngilizce kelimeleri hatırlayarak ne olduğunu söylemesi gerekir. Hem İngilizce kelime öğrenme hem de hafıza geliştirme için gayet iyi bir seçenek!

Dükkanda

Ayrıca nesneleri “sattığımız” ve “aldığımız”, “Dükkanda” adlı bir İngilizce kelime öğrenme oyunu da var. Bu oyun özellikle de günlük hayatta İngilizceyi kullanma becerilerini çok etkili bir şekilde destekliyor.

Oyun aslında çok basit: Sadece bir alıcı, bir de satıcı bulup dükkandaymış gibi yapıyoruz.. İngilizce seviyemize bağlı olarak, “an apple, please” gibi en basit ifadeleri ya da “Can I have an apple, please?” gibi daha karmaşık ifadeleri kullanıyoruz. Yani bu her seviyeye uygun, keyifli ve faydalı bir İngilizce kelime öğrenme oyunu!

İngilizce kelimeler, masa oyunları yardımıyla da hatırlanabilir. Masa oyunları oynamak her zaman çok eğlencelidir, ancak bunu yapabilmek için bazı şablonlar hazırlamanız ve bunları yazdırmanız gerekebilir.

Kimde var?

İlk örneğimiz, İngilizce kelimelerle oynanan bir tombala oyunu. Bu oyunda kelimelerin resimlerini ikişer adet içeren iki kart setine ihtiyacımız var. Kartlardan bir seti oyunculara dağıtıyor, diğer seti de torbaya atıp tombaladaki jetonlar gibi kullanıyoruz. Her seferinde bir jeton çekip, İngilizce kelimelerle “Kimde bir … var?” diye soruyoruz. “Bende … var” cevabını veren ilk kişi de bir “pul” alıyor. Kazanan, önündeki tüm nesnelerin kendisinde olduğunu söyleyebilen kişi oluyor.

SNAP

Başka bir masa oyunu ise “SNAP”. Epey hareketli olan bu oyun, yeni İngilizce kelimeleri ezberlemek için de bir o kadar etkili. Ancak ekipman gereksinimi birazcık daha fazla: Bu oyun, 4 set resim kartı gerektiriyor! 

Oyunun başında tüm kartlar karıştırılıp ve oyuncuların önüne kapalı şekilde diziliyor. Herkesin yüzü aşağı bakacak şekilde kendi kartları oluyor. Sırayla, her oyuncu bir kartı kendisinden uzaklaştırıyor, fakat henüz açmıyor. Herkes bir kart öne sürdükten sonra kartlar açılıp resimleri ifade eden İngilizce kelimeler söyleniyor. Eğer herhangi bir kart, bir önceki kartla eşleşirse bunu fark eden oyuncu, “SNAP” diye bağırıyor ve açılan tüm kartları eline alıyor. Kartı kalmayan oyuncular ise oyundan eleniyor..

Dobble

Diğer bir İngilizce öğrenme oyunu da “Dobble”. Aslında bu, tek bir oyun da değil, daha ziyade bir şablon. İnternette dobble şablonlarının nasıl yapıldığını görebilirsiniz. Ardından da bu şablonla oynanan 5 İngilizce kelime öğrenme oyunu arasından seçim yapabilirsiniz. Bu oyunlar aynı zamanda birer odaklanma testidir, bu nedenle çocukları hem bilişsel gelişim hem de İngilizce kelime ezberleme açısından desteklerler.

Yılanlar ve Merdivenler

Son bir masa oyunu örneği ise, “Yılanlar ve Merdivenler”. Bu oyun, birkaç kelime kategorisini birden gözden geçirmek için uygun. Zarla oynanan bu oyunda kelimeleri teker teker diziyoruz ve zardaki sayı kadar “adım atıyoruz”. Her adımda da üstünden geçtiğimiz İngilizce kelimeleri söylüyoruz.

Çocukların okulda aldıkları eğitim sayesinde yalnızca İngilizce kelime bilgileri değil, aynı zamanda genel bilişsel kabiliyetleri de oldukça gelişiyor. Bizim de İngilizce kelime öğrenme tekniklerini okul çağındaki çocukların yeteneklerine göre değiştirmemiz gerekiyor.

Örneğin 11-12 yaşlarındaki çocukların hafızası düzenli olarak kelime ezberlemekten gelişmiş olacaktır ve bu yüzden İngilizce kelimeleri bir deftere yazıp evde tekrar etmeleri yeterli olabilir. Ancak bu gibi yöntemler, daha küçük okul çocuklarında işe yaramayabilir.

Daha ziyade, okul çağının başlarındaki çocuklara İngilizce kelimeleri hatırlamayı öğretmemiz gerekiyor. Bu doğrultuda öğretmenlerin yeni İngilizce kelimeleri bir deftere yazıp tercüme etmeye değil, aktif ezberlemeyi pekiştiren etkinliklere zaman harcaması daha iyi olacaktır. 

Aktif kelime ezberleme tekniklerinden bazıları yukarıda bahsettiğimiz İngilizce kelime öğrenme oyunları. Bu tarz yöntemlerde öğrenciler yeni kelimeleri hatırlamakta sorun yaşamazlar. Zira biliyoruz ki yaş fark etmeksizin her çocuk, oyunları sever. Oyunlar heyecan vericidir ve kazanmak, öğrencileri motive eder.

Ancak, öğrenme süreci ilerlediyse ve yeni İngilizce kelimeler öğrenmek öğrencinin ödevi haline geldiyse, ebeveynler en azından ilk başta çocuklarına yardım etmek için çaba sarf etmek zorunda kalabilir. Okulda İngilizce kelimeleri ezberlemenin zorluğu, aynı anda hem anlamını hem de yazımını öğrenmelerinin istenmesiyle daha da artar. Bu öğrenme şekli beyin ve hafıza için zorlayıcıdır. Bu durumda çocuklar da elbette İngilizce öğrenmek konusunda isteksizleşebilir.

Peki o halde okul çağındaki çocukların İngilizce kelime öğrenmesine nasıl yardımcı olabiliriz? Şimdi hep birlikte bu sorunun cevabını öğrenelim.

Her şeyden önce, İngilizce kelime öğrenme eylemini çocuğun kendisinden başka kimsenin yapamayacağını ona açıklamanız gerekir. Buna ek olarak çocuklara İngilizce kelimeleri bilmeden İngilizce konuşamayacaklarını, şarkı söyleyemeyeceklerini ve iletişim kuramayacaklarını açıklamalıyız. Burada amacımız, çocuklara İngilizce öğrenmenin önemli olduğunu ve harcanan çabaya değdiğini anlatmak.

Ancak elbette çocuklara baskı uygulamamalı, sadece başlangıçta sürecin biraz zor olabileceğini aktarmalıyız. Zaten daha sonra hafızaları gelişecek ve yeni kelimeleri farkında olmadan hatırlayacaklardır. İngilizce kelime öğrenmenin önemini çocuklara bu şekilde anlatabilirsiniz.

Bu noktada çocuklara yukarıda bahsettiğimiz İngilizce kelime öğrenme oyunlarından birkaçını önerebiliriz ve kolaylık adına tüm resimlere yazılı kelimelerle eşlik ettiğimizden emin olabiliriz. Resim oluşturmak için zamanınız yoksa, o zaman İngilizce kelimeleri ve ana dilimizdeki anlamlarını içeren iki set kart yeterli olacaktır.

Peki bunun dışında okul çağındaki çocuklara İngilizce kelime öğrenme sürecinde nasıl destek olabiliriz? Hemen birkaç örnekle cevaplayalım.

Kelime eşleştirme

Ana dildeki bir sözcüğü İngilizce çevirisiyle eşleştirmek, dil becerileri biraz daha ilerlemiş çocuklar için uygun ezberleme yöntemlerinden biri olabilir. Önce ipuçlarını kullanarak kelimeleri eşleştirebilir, sonra ipucu olmadan tekrar edebilir ve son olarak da etkinliğe uygun bir zaman sınırı getirebiliriz. Böylece çocuklar, İngilizce kelimeleri daha hızlı ezberleyebilir.

Yukarıdaki yöntemin aynısını ters yönde de uygulayabiliriz. Yani yine kelime kartları kullanarak çevirileri eşleştiriyoruz, ancak bu sefer ana dildeki söcüğün İngilizce karşılığını bulmak yerine İngilizce kelimelerin ana dildeki karşılığını bulmaya çalışıyoruz.

Top oyunları

Ayrıca okul çağındaki çocukların spora olan ilgisinden faydalanıp, İngilizce kelimeleri top oyunlarıyla da öğrenebiliriz.

Örneğin, basit bir atma-tutma oyunu geliştirebiliriz. Bu oyunda bir oyuncu bir kelime söyleyip diğer bir oyuncuya top atar, topu atan kişi de söylenen kelimenin çevirisini yaparak İngilizce kelimeleri tekrar etmiş olur. 

Üstelik herhangi bir top oyunu, çocukların tepki yeteneklerini de kullanmalarını gerektirir. Bu da zihnin daha aktif çalışacağı ve İngilizce kelime ezberlemek için gereken bağlantıların güçleneceği anlamına gelir.

Bu tarz yöntemlerle çocukları İngilizce kelimeleri kolayca hatırlamaya alıştırdıktan sonra, yazıya dayanan ezberleme yöntemlerine geçebiliriz. Tabii elbette kelimelerin yazımını da en başta gözden geçirip doğru şeklini bildiğimizden emin olmalıyız. Ayrıca, yazılı ezberleme yöntemleri başta biraz zor gelse de çocuğun kısa sürede alışacağını unutmayalım.

İngilizce temel kelimeleri öğrenirken dikkat etmemiz gereken diğer bir önemli bir unsur ise dildeki temel kelimeler. Bunun sebebi de İngilizcede doğal olarak hepsini ezberleyemeyeceğimiz kadar fazla kelime olması.

 “İngilizcede kaç kelime var?” diye soracak olursanız bu sorunun cevabı Oxford’a göre yaklaşık 171.000. Fakat günlük hayatta bütün İngilizce kelimelerin sadece 3.000 tanesini bilmek bile iletişim kurmak için yeterli.

Dolayısıyla sık kullanılan temel İngilizce kelimeleri öğrenmek bile kelime dağarcığı için çok büyük bir fayda sağlıyor. Bunu yaparken kelime listenize İngilizce güzel kelimeler ekleyerek ilginizi çeken, çok kullanılmasa da kulağa hoş gelen veya ilginç bir anlama sahip sözcükleri de öğrenebilirsiniz. Dilerseniz yazımızı bu kelimelerden birkaç örnek vererek bitirelim. İlginizi çekerse dahasını da araştırabilirsiniz. İşte İngilizce ilginç kelimelerden bazıları!

• Serendipity – Tesadüfen güzel bir şey keşfetme, mutlu tesadüf, şans
• Mellifluous – Bal gibi akıcı, tatlı
• Schadenfreude – Başkalarının acısından keyif alma
• Quixotic – Hayalperest, gerçek dışı
• Limerence – Tutku, yoğun aşk hissi
• Saudade – Özlem, özlem hissi
• Ethereal – Uçuk, mistik
• Petrichor – Yağmur sonrası havada hissedilen toprak kokusu
• Ephemeral – Geçici, kısa ömürlü

Çocuklara İngilizce kelime öğrenme konusunda yapmamız gereken ilk şey, onların İngilizceye olan ilgisini artırmak ve dili öğrenirken en başta yaşayabileceği zorluklara karşı onları desteklemek.

Bunu yaptıktan sonra ise elbette bir noktada bir sonraki adımı atmamız ve çocuğa İngilizceyi yaşayarak öğrenmeye devam etme fırsatı vermemiz gerekiyor. Bu da Novakid’deki online İngilizce derslerimizde mümkün!