7 min Çocuklar için eğitici çizgi filmler nelerdir, çocuklara nasıl faydalar sağlarlar?
Çocukların sevdiği şeyler dediğimizde mutlaka akla ilk gelen şeylerden biri çizgi filmler. Her yaş grubu için eğlenceyle dolu çeşit çeşit çizgi filmler bulunduğunu hepimiz biliyoruz. Peki ya çizgi filmlerin çocuk gelişimi sürecinde nasıl bir rol oynayabileceğini hiç merak ettiniz mi?
Çocuğunun çizgi film izlemeyi çok sevdiğini fark eden ebeveynlerin, gelişimlerini desteklemek için çocukların izlemesi gereken çizgi filmleri merak etmesi gayet normal. Fakat yüzlerce çizgi filmin arasından doğru seçimi yapmak, eğitici çizgi filmlerin ne tür özelliklere sahip olduğunu ve çocuğu nasıl etkileyebileceklerini bilmekten geçiyor.
Eğer sizin de bu konuda sorularınız varsa endişelenmeyin, çünkü bu içeriğimizi sizlere tam da bu konuda yardımcı olmak için hazırladık! Yazımız boyunca eğitici çizgi filmlerin ne olduğundan, çocuk gelişimine etkilerinden, artılarından ve eksilerinden bahsedeceğiz. Makalemizi okuduktan sonra çocukların izleyebileceği çizgi filmleri kendinizden emin bir şekilde siz de seçebileceksiniz.
O halde haydi başlayalım!
Eğitici çizgi filmler çocuk gelişimini nasıl etkiler?
Her şeyden önce anlatacaklarımızı en geniş ölçekte ele alalım ve eğitici çizgi filmlerin çocuk gelişimine olan etkisinden genel olarak bahsedelim. Fakat öncelikle bahsettiğimiz konuya dair temel bilgilere sahip olduğunuzdan emin olmak adına, çocuk gelişimi ve gelişim dönemleri hakkındaki yazımıza göz atmanızı öneririz!
Eğer daha önce yaşlara göre çocuk gelişim özellikleri yazılarımızdan birine göz atmışsanız, gelişim sürecini fiziksel, bilişsel, duygusal ve iletişimsel alanlarda incelediğimizi biliyor olabilirsiniz. Eğitici çizgi filmlerin çocuklara etkilerini anlatırken de kolaylık açısından bu yapıya uymaya devam edeceğiz. O halde bütün bu alanlarda eğitici çizgi filmlerin etkilerini özetleyelim!
Fiziksel gelişimdeki etkiler
Çizgi filmlerin, çocuğun fiziksel gelişimini etkileyebileceği fikrinin kulağa garip gelebileceğinin bizler de farkındayız. Elbette ki çizgi film izlemek, veya genel olarak herhangi bir görsel medya tüketmek, motor becerileri gibi özelliklerde doğrudan bir gelişme sağlayamaz. Ancak unutmamalıyız ki eğitici çizgi filmlerin fiziksel gelişime etkisi, dolaylı yoldan gerçekleşebilir!
Örneğin, çocuğun çok sevdiği bir çizgi film karakterinin bir sporcu olduğunu düşünün. Bu durumda ebeveynlerin karakteri örnek göstererek çocuğu spor yapmaya teşvik etmesi oldukça basit olacaktır! Hatta çocuk, izlediği karakterlere benzemeye çalışıp kendi isteğiyle dahi fiziksel aktivitede bulunabilir.
Tabii ki çocuğu fiziksel aktiviteye teşvik eden eğitici çizgi filmler arıyorsanız, spor temalı çizgi filmlere yönelmeniz gerekecektir. Örneğin, zamanın ötesinde bir klasik haline gelen Japon çizgi filmi Kaptan Tsubasa çocukların izlemesi gereken çizgi filmler arasında özel bir yere sahiptir!
Bilişsel gelişimdeki etkiler
Eğitici çizgi filmlerin çocuğun bilişsel gelişimi üzerinde etki bırakması, fiziksel gelişime kıyasla çok daha kolay. Özellikle de genç yaştaki çocuklara yönelik çizgi filmlerde bu durumu rahatça gözlemleyebiliriz.
Denk gelmiş olabileceğiniz üzere, kimi zaman çocuklara doğrudan seslenen ve sayılar, şekiller, harfler ve renkler gibi unsurları öğretmeyi amaçlayan eğitici çizgi filmler bulunuyor. Bir yandan çizgi filmi izlerken eğlenip, diğer yandan da yönergeleri takip ederek ekranda gösterilenleri öğrenmek, çocuğun bilişsel gelişimini olumlu etkileyecektir.
Buna ek olarak, yaratıcı senaryolara sahip eğitici çizgi filmler izlemek de çocukların bilişsel gelişimini olumlu etkileyebilir. Bu tarz çizgi filmler çocukta merak duygusu uyandıracak, yaratıcılığını artıracak ve bir yandan da detaylara dikkat etme kabiliyetini kuvvetlendirecektir.
Duygusal gelişimdeki etkiler
Eğitici çizgi filmlerin çocukları etkileyebileceği bir diğer alan da sosyal ve duygusal gelişim alanı. Bu en başta mantığa ters bir fikir gibi gelebilir, çünkü birçok ebeveyn, evde oturup çizgi film izlemenin çocukların sosyalleşmesini engellediğini düşünür. Her ne kadar haksız bir endişe olmasa da, eğer böyle düşünüp eğitici çizgi filmlerin duygusal gelişime sağlayabileceği faydaları göz ardı edersek tek boyutlu düşünmüş oluruz.
İşin aslına bakarsanız, eğitici çizgi filmler, çocuklar için vazgeçilmez bir eğlence kaynağı olmanın yanı sıra çoğu zaman hikayelerindeki ana fikirlerle önemli dersler de vermeyi amaçlarlar. Örneğin, dünyaca ünlü Disney animasyon filmleri bunu yapan eğitici çizgi filmlere iyi bir örnek olabilir. Bu tarz çizgi filmlerde karakterler, çeşitli sosyal ortamlarda karşılaştıkları problemleri çocuklara örnek olacak bir biçimde çözerler.
Buna ek olarak, bazı eğitici çizgi filmlerin çocukların duygusal kontrolünü güçlendirmeye yarayacağını da söyleyebiliriz. Örneğin yine ünlü bir animasyon filmi olan Ters Yüz, çocukların kendi duygularını tanımalarını sağlayabilecek eğitici çizgi filmlerden biri. Bunun gibi çizgi filmleri ailecek izleyerek hem eğlenceli vakit geçirebilir, hem de çocuğunuzun duygusal gelişimini destekleyebilirsiniz!
İletişimsel gelişimdeki etkiler
Son olarak, eğitici çizgi filmlerin, çocukların iletişimsel becerilerine sağlayabileceği katkılardan bahsedelim. Tıpkı az önceki kategorimizde olduğu gibi bu noktada da ebeveynler, çocuklar çizgi film izlerken kimseyle konuşmadıkları için iletişimsel gelişimlerinin olumsuz etkileneceğini düşünüyor olabilir. Ancak elbette eğitici çizgi filmlerin, bu alanda fark etmemiz gereken katkıları var.
Çizgi filmlerin iletişimsel alanda çocuklara faydalarından belki de en kolay akla geleni, dil becerileri. Eğitici çizgi filmler, dünyanın çeşitli ülkelerinde, çeşitli dillerde üretiliyor. Bu da demek oluyor ki çocukların bu çizgi filmleri orijinal dillerinde izlemesi, çok iyi bir pekiştirme yöntemi olabilir!
Bunun yanı sıra, bazı eğitici çizgi filmler çocuklara doğrudan yabancı dil öğretmeyi amaçlıyor. Örneğin dünya çapında severek izlenen Kaşif Dora çizgi filminde ana karakter, sık sık durup izleyicilere sorular yönelterek İngilizce öğrenmelerine yardım ediyor! Aslen Amerikan yapımı olan ve Amerikan çocuklarına İspanyolca öğretmeyi amaçlayan bu yapım, çocukların izlemesi gereken çizgi filmlerden biri.
Çizgi filmler zararlı olabilir mi?
Şimdiye kadar eğitici çizgi filmlerin çocuklara farklı gelişim alanlarında sağlayabileceği faydaları özetledik. Ancak elbette farkındayız ki birçok ebeveyn, çizgi filmlerin olası zararları hakkında endişeleniyor ve daha fazla bilgi edinmek istiyor. O halde şimdi, bütüncül bir yaklaşım sağlamak adına, çocukların izleyebileceği çizgi filmleri seçerken akılda tutulması gereken olası zorluklardan bahsedelim.
- Ekran başında fazla vakit geçirmek
Çocuklarda teknoloji kullanımı konusunda en önemli unsurlardan biri, ekran vakti. Evet, eğitici çizgi filmler fazlasıyla eğlenceli olabilir, ancak bu eğlence çocuğun ekran başından kalkmak istememesine de yol açabilir. Bu, çocukların uyku düzeni ve ev işine ayırdıkları vakit gibi alanlarda aksamaya yol açabilir.
- Şiddet içeriğine maruz kalmak
Çok fazla görsel medya tüketimi, çocukların istemeden de olsa şiddet içeriğine maruz kalmasına yol açabilir. Ancak fazla endişelenmeyin, çünkü eğitici çizgi filmlerde genellikle şiddet sahnelerine yer verilmez.
- Stereotiplere alışma
Eğitici çizgi filmlerin, çocukların sosyal ve duygusal gelişimine destek olabileceğini söyledik. Ancak eğer çizgi filmler yanlış seçilirse çocuklar, kötü resmedilen karakterleri görüp gerçek hayattaki insanlar hakkında önyargılı fikirler geliştirebilir. Bir diğer deyişle çocuklar, stereotiplere kanabilir.
Son olarak, teknolojinin çocuklar üstünde belki de en çok bilinen etkisi dikkat süresini azaltmak. Çocukların izleyebileceği çizgi filmleri seçerken bir yandan da aşırı hızlı içerik değişimlerine maruz kalmadıklarından emin olmak gerekir. Aksi takdirde çocuklar, okuma ve ödev yapma gibi dikkat gerektiren aktivitelerde zorlanmaya başlayabilir.
Çocukların izleyebileceği çizgi filmler nasıl seçilir?
Eğitici çizgi filmlerin faydalarını ve genel olarak çizgi film izlemenin bazı olası zararlarını artık biliyoruz. O halde şimdi de bu bilgilerimizi birleştirelim ve çocuklar için eğitici çizgi filmler hakkında işe yarayacak bazı tavsiyeler verelim!
- Eğitim odaklı içerikler seçin
Çizgi filmler eğlence verici yönleriyle öne çıkıyor olabilir, ancak bir yandan da “eğitici çizgi filmler” dediğimizde “eğitici” kısmını unutmamamız gerekir. Ebeveynler, en eğlenceli çizgi filmleri seçmek yerine aynı anda hem yeterince eğlenceli hem de yeterince eğitici çizgi filmleri seçmelidir.
- Hedef yaş kitlesini gözetin
Eğitici çizgi filmler, farklı yaş gruplarına göre değişiklik gösteren şekillerde hazırlanabilir. Çocuğun başta bilişsel ve iletişimsel becerilerini gözeterek, yaş grubuna uygun ve rahatça takip edebileceği çizgi filmler seçmeye çalışın.
- Olumlu mesajlar arayın
Eğitici çizgi filmlerin en önemli yanlarından biri de çocuklara olumlu mesajlar verebilmeleri. Çizgi filmi çocuğunuza sunmadan önce hakkında biraz araştırma yapıp ne anlattığını ve ne gibi olumlu mesajlar vermeyi amaçladığını öğrenmenizi tavsiye ederiz.
- Aşırı uyarıcı içerikler seçmeyin
Son olarak, çocukların dikkat eksikliği geliştirmemesi adına, eğitici çizgi filmlerin yeterince sakin olması ve çok fazla görsel veya işitsel uyaran içermemesi gerekir. Çok hızlı gelişen olaylar, sürekli değişen renkler ve yüksek sesler, çocukların izleyebileceği çizgi filmlerde önerilmeyen unsurlardır.
Çocuklar için eğitici çizgi filmler: Sıkça sorulan sorular
Haydi, şimdi de eğitici çizgi filmler hakkında sıkça sorulan sorulardan bazılarını cevaplayalım:
Eğitici çizgi filmler hangileri?
Çocuklar için eğitici çizgi filmlere örnek olarak Disney animasyon filmleri, Kaşif Dora, Pepee, Neşeli Ayaklar, Sihirli Okul Otobüsü gibi yapımlardan bahsedilebilir. Genel olarak eğitici çizgi filmler, çocuklara olumlu mesajlar vermeyi ve bir şey öğretmeyi amaçlayan çizgi filmlerdir.
Çizgi filmler çocuğun zihinsel gelişimini etkiler mi?
Çizgi filmler doğru seçildiği takdirde çocuğun zihinsel ve bilişsel gelişimine olumlu etki sağlayabilir. Ancak bir diğer yandan da gerekli kontrolleri sağlayarak dikkat kabiliyetinin ve sosyal becerilerin olumsuz etkilenmediğinden emin olunmalıdır.
Çocuklar günde ne kadar çizgi film izlemeli?
Çocuklar için önerilen günlük ekran süresi, 1-2 saati geçmemelidir. Bu süre boyunca izlenen çizgi filmlerin, eğitici çizgi filmler olmasını sağlamak önemlidir.
Çizgi filmler çocukları nasıl etkiler?
Eğitici çizgi filmler, çocuklara iyi örnek olarak fiziksel, bilişsel, duygusal ve iletişimsel alanlarda gelişmelerini sağlayabilir. Ancak bir diğer yandan da dikkat eksikliği, fazla ekran süresi, stereotiplere inanma ve şiddete maruz kalma gibi olası zararlardan kaçınılmalıdır.
Novakid’le tanışın!
Eğitici çizgi filmler, çocuk gelişimini epey olumlu etkileyebilir. Çocuk gelişimine fayda sağlayan bir diğer şey ise yabancı dil öğrenmek. Çizgi filmler bu konuda çocuklara yardımcı olabilse de, dili öğrenmek için bütünüyle yaşamak gerekir. Novakid’de online İngilizce derslerimizde çocuklara eğlence dolu ve aktif bir dil öğrenme deneyimi sunuyoruz. Üstelik ilk deneme dersimiz ücretsiz!
