8 min Çocuklara el yıkama alışkanlığı kazandırmak için ebeveynler neler yapabilir?
Çocuklarımızın sağlıklı bir yaşam sürmesi hepimizin ortak dileği. Sağlık konusundaki en temel adımlardan biri ise hijyen kurallarına uymak. Hijyeni sağlamanın en kolay ve ucuz yolu ise düzenli bir şekilde ellerimizi yıkamak. Ellerimizi yıkamak, basit ve etkisiz bir iş gibi görünse de aslında hastalıklardan korunmanın en etkili yollarından biri.
Evinizi ne kadar iyi temizlerseniz temizleyin, çocuğunuzu dışarıdaki mikroplardan korumanın en önemli adımı el yıkama alışkanlığını edinmesini sağlamaktan geçiyor.
Çocukların dünyayı keşfetmesi, her şeye dokunması kaçınılmazdır. Ellerini oradan oraya gezdirirken, farkında olmadan birçok mikrop taşırlar. Gün içinde gördüğü her şeye dokunarak dünyayı keşfetmeye çalışan çocuğunuzu bir türlü engelleyemiyorsanız bile ona, kendini mikroplardan korumanın en etkili yolunu öğretebilirsiniz.
Peki, çocuklarımıza el yıkamanın önemini nasıl anlatabiliriz? İşte bu yazıda, çocuklarınıza el yıkamanın neden bu kadar önemli olduğunu anlatmanın yollarını ve onları bu alışkanlığı kazanmaları için nasıl teşvik edebileceğinizi paylaşacağız.
Ellerimizi düzenli bir şekilde yıkamak neden önemlidir?
Çocuklarımızın sağlığı ve güvenliği her zaman önceliğimizdir. Ancak bazen, onların sağlığını korumak için yapmamız gerekenler hakkında yeterince bilgi sahibi olamayabiliriz. Çocuklara el yıkamanın önemini anlatmadan önce dilerseniz el yıkamanın neden bu kadar önemli olduğuna dair bilgilerimizi bir tazeleyelim.
Elleri düzenli bir şekilde yıkamak, sağlık ve hijyen açısından büyük bir önem taşır. Ellerimizi düzenli bir şekilde yıkamak, bakterilerin ve virüslerin yayılmasını engeller. Grip, soğuk algınlığı, ishal gibi birçok hastalık, mikroplarla bulaşır ve düzenli el yıkama alışkanlığı edinmek bu hastalıklara karşı en etkili korunma yöntemleri arasındadır.
Elleri temiz tutmak, vücutlarının mikroplarla savaşmasını kolaylaştırır ve böylece bağışıklık sistemleri güçlenir. Özellikle sık sık hastalanan çocuklar için el yıkama alışkanlığı edinmek, genel sağlıklarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Çocuklar, mikropları sadece taşımakla kalmaz aynı zamanda aile üyelerine de bulaştırabilirler. Elleri düzenli olarak yıkamak, ev içindeki enfeksiyon riskini azaltır ve aile bireylerinin sağlığını korumada oldukça etkilidir.
Çocuklara el yıkama alışkanlığı nasıl aşılanır?
Çocuklar genellikle el yıkama alışkanlığını kazanmak konusunda isteksiz olabilirler. Bu nedenle, ebeveynler olarak onlara bu önemli alışkanlığı kazandırmak için birçok yöntem denemeliyiz. İşte çocuklara el yıkama alışkanlığı kazandırmak için kullanabileceğiniz bazı etkili yöntemler:
İyi bir örnek olun
Çocukların el yıkama alışkanlığı kazabilmelerinde en büyük rol ebeveynlere düşmektedir. Çocukların genellikle ebeveynlerinin davranışlarını taklit etmeye çalıştıklarını unutmamak bu süreçte oldukça önemlidir. Sonuçta çocuklar alışkanlık edinirken duyduklarını değil, gördüklerini yaparlar.
Bir ebeveyn olarak çocuğunuza iyi bir örnek olmalı ve düzenli el yıkama alışkanlığını önce siz edinmelisiniz. Ellerinizi düzenli olarak yıkamak ve bunu çocuklarınıza göstermek, onların da aynı davranışı benimsemelerini sağlar.
En basit şekilde eve her gelişinizde hiçbir şeye dokunmadan “Önce ellerimi yıkamam lazım.” demek ve çocuğunuzun da bu davranışınızı gördüğünden emin olabilirsiniz. Başka bir şekilde yemeklerden önce ve sonra düzenli olarak ellerinizi yıkamanız ve gerekli hassasiyeti göstermeniz oldukça etkili olacaktır.
El yıkamayı eğlenceli hale getirin
El yıkamayı eğlenceli hale getirmek, çocukların bu alışkanlığı kazanmasını teşvik etmek için oldukça etkili bir yöntemdir. Kokulu, şekilli ya da renkli sabunlar kullanarak çocuklara el yıkamanın sadece bir zorunluluk olmadığını, aynı zamanda eğlenceli bir aktivite olduğunu gösterebilirsiniz.
Çocuklarınızı bilgilendirin
Çocuklara el yıkamanın neden önemli olduğunu anlatın. Mikropların hastalıklara nasıl neden olduğunu anlatmak ve el yıkamanın bu mikropları temizlediğini açıklamak bu alışkanlığı neden edinmeleri gerektiği konusunda çocukları bilinçlendirecektir.
Hatırlatmalar yapın
El yıkama alışkanlığı kazanabilmesi için çocuğunuza hatırlatmalarda bulunun. Özellikle tuvalet kullanımı sonrasında ya da dışarıdan eve geldiğinde çocuğunuza ellerini yıkaması gerektiğini hatırlatın.
Kolay bir hale getirin
Küçük bir çocuğunuz varsa lavabonuzun yanına ufak bir sandalye koyarak bu aktiviteyi onlar için daha kolay bir hale getirebilirsiniz. Suyun sıcaklığını ve şiddetini ayarlamayı öğreterek onları tek başlarına ellerini yıkayabilmeye teşvik edebilirsiniz.
Sabunu ya da havluyu çocuğunuzun erişebileceği noktalara koymak da oldukça önemlidir.
Doğru el yıkama nasıl olmalıdır?
Elleri yeterince yıkamamak veya doğru teknikle yıkamamak, mikropların ellerde kalmasına ve enfeksiyon riskinin artmasına neden olabilir. Bu durumda çocuğunuza doğru el yıkamanın nasıl olması gerektiğini anlatmak siz ebeveynlere düşmektedir. Ancak bu konuda bilgi sahibi olmadan, bu bilgileri çocuğunuzun anlayacağı şekilde açıklamak zor olabilir. Bu sebeple şimdi sizlerle doğru el yıkamanın nasıl olması gerektiğini öğreneceğiniz!
- Adım 1: Ellerinizi ıslatın. Su, sıcak ya da soğuk olabilir. Önemli olan ellerinizi temiz bir su ile ıslatmaktır.
- Adım 2: Islak ellerinize bir miktar sabun dökün.
- Adım 3: Ellerinizdeki sabunu iyice köpürene kadar ovarak yayın. Köpüren sabun ile birlikte mikroplardan rahatlıkla kurtulacaksınızdır.
- Adım 4: Parmaklarınızın arasını, avuçlarınızı ve tırnak altlarınızı iyice temizlediğinizden emin olun. Bu alanlar genellikle mikropların ve kirlerin biriktiği yerlerdir.
- Adım 5: Ellerinizi sabunla en az 20 saniye boyunca ovarak yıkayın. Eğer 20 saniye sürüp sürmediğini bilmiyorsanız içinizden iyi ki doğdun şarkısı söyleyerek ya da alfabeyi sayarak zaman tutabilirsiniz.
- Adım 6: Ellerinizi temiz su altında iyice durulayın. Sabun ve köpük kalıntılarının tamamen çıktığından emin olun.
- Adım 7: Ellerinizi tamamen kurulamak için temiz bir havlu veya tek kullanımlık bir peçete kullanın. Islak eller, mikropların ve bakterilerin yayılmasına daha yatkındır, bu nedenle kurulama adımı önemlidir.
Doğru bir el yıkama alışkanlığını edinebilmek için bu adımları düzenli olarak takip etmek önemlidir.
Eller ne zaman yıkanmalıdır?
Çocuklara el yıkama alışkanlığı kazandırabilmenin en önemli noktalarından biri de çocuklara ne zaman ellerini yıkamaları gerektiğini anlatmaktır. Bu şekilde çocuklara görev ve sorumluluk bilinci de kazandırabilirsiniz. Birlikte ellerin hangi durumlarda yıkanması gerektiğini öğrenelim.
- Gıdalara dokunmadan önce ve dokunduktan sonra
- Tuvaleti kullandıktan sonra
- Hapşırdıktan ya da öksürdükten sonra
- Kirli ya da tozlu bir yüzeye dokunduktan sonra
- Dışarıdan eve döndüğünüzde
- Bir hayvan temas ettikten sonra
- Parklardaki ya da kamuya açık ortamlardaki nesnelere temastan sonra
Çocuklara, ellerini bu gibi durumlarda yıkayarak mikropların yayılmasını önleyebileceğini ve hastalanma riskinin azaltacağını anlatabilirsiniz.
Çocuklara el yıkamayı sevdirmenin yolları
Çocuğunuzun el yıkama alışkanlığını kazanması için sabırlı olmak ve ona zaman tanımak önemlidir. Bazı çocuklar bu alışkanlığı hemen benimserken diğerleri için bu süre daha uzun olabilir.
Sabırlı ve destekleyici olun
Çocuğunuza el yıkamayı sevdirmenin en önemli yolu sabırlı ve destekleyici olmaktan geçiyor. Bazı çocukların su ile etkileşimi diğer çocuklara nazaran daha iyi olabilir. Çocuğunuz su ile etkileşime girmekten çekiniyor ya da ellerini yıkamamak için diretiyorsa izleyebileceğiniz birkaç adım var.
Bu adımlardan ilki çocuğunuzun su ile etkileşimini gözlemlemekten geçiyor. Çocuğunuz su ile daha öncesinde olumsuz bir deneyim yaşamışsa ellerini yıkamaktan ya da su ile temastan kaçınabilir. Yaşadığı olumsuz durumlar suyun sıcaklığı, şiddeti ya da etrafından aldığı tepkilerle alakalı olabilir. Burada ebeveynlere düşen görev çocuğa karşı her zaman sabırlı olmaktan geçiyor.
Çocuğunuz ellerini yıkarken ya da su ile oynarken ona kızmamak, olumsuz tepkiler göstermemek ve her daim destekleyici olmak oldukça önemli.
Çocuğunuza olumlu geri bildirim vermeyi unutmayın
Çocuklar el yıkadıklarında onları övmek ve takdir etmek, bu alışkanlığı devam ettirmelerini teşvik edebilir. Olumlu geri bildirimler vererek el yıkamanın önemini pekiştirebilirsiniz.
Örnek olarak “Yemekten önce ellerini yıkadığını gördüm. Bu davranışın beni çok mutlu etti.” gibi geri bildirimlerde bulunarak onları teşvik edebilirsiniz.
Sıkça sorulan sorular
Çocuğunuza el yıkama alışkanlığı kazandırırken aklınıza takılabilecek sorular ve cevapları!
Eller nasıl yıkanmalıdır?
İlk olarak eller temiz bir suyla ıslatılmalı daha sonra katı sabun ya da sıvı bir sabunla köpürtülerek iyice ovalanmalıdır. Ovalama işlemi en az 20 saniye sürmeli ve eller sonrasında durulanarak kurtulmalıdır.
Okul öncesi çocuklara el yıkama alışkanlığı nasıl kazandırılır?
Okul öncesi çocuklara el yıkama alışkanlığı kazandırmak için onlara model olabilir, süreci eğlenceli hale getirebilir ve rutin oluşturabilirsiniz. Bu sürecin en önemli noktası ise sabırlı ve tutarlı olmaktır.
Elleri düzenli olarak yıkamak neden önemli?
Elleri düzenli olarak yıkamak, mikropların yayılmasını önleyerek hastalıklardan korunmayı sağlar. Bu basit ama etkili yöntem, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önemli ölçüde azaltır. Hatta ellerimizi doğru bir şekilde yıkamak ve bunu bir alışkanlık haline getirmek o kadar önemlidir ki bu aktivite için özel bir gün bile vardır: 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü!
Novakid’le tanışın!
Çocuklarınızın İngilizce öğrenimini eğlenceli ve etkileşimli hale getirmeye ne dersiniz? Çocuklar için İngilizce kursu Novakid’de uzman eğitmenlerimizle verdiğimiz derslerde çocuklarınızın dil becerilerini geliştirmelerine ve keyifli vakit geçirmelerine yardımcı oluyoruz. Ücretsiz deneme dersi için hemen kaydolun ve çocuklarınızın İngilizceyi ne kadar eğlenceli bir şekilde öğrenebileceklerini keşfedin!
