Bizi üzen insanlara nasıl davranılması gerektiği hakkında bilinmesi gerekenler nelerdir?

Ebeveyn olarak bizlerin akran zorbalığına karşı nasıl farkındalığımızı artırabiliriz ya da bu konuyla ilgili daha fazla neler yapılabilir sorusuna cevaplar aramamız gerekiyor. Akran zorbalığı sadece fiziksel olarak zarar değil, çocuklara psikolojik olarak da zarar veriyor. Daha da önemlisi çocuğun okuldaki performansını etkiliyor. Gupta şöyle diyor; akran zorbalığı erken yaşlarda başlıyor ve orta okul çağlarına kadar sürüyor. Bu durumda çocukla ilgilenmek ona kendisini toplumda kabul ettirmek ve belirli bir gruba ait olduğunu göstermek gerekiyor. Ayrıca, arkadaş çevresi ve bu çevredeki davranışlar da öne çıkıyor. Akran zorbalığı farklı yaş grupları arasında ve farklı gruplar arasında gerçekleşiyor diyen Gupta akran zorbalığını önleme konusunda iletişimin en önemli konu olduğunu belirtiyor.

Diğer yandan, ailelerin siber ya da çevrimiçi akran zorbalığı konusunda da dikkatli olmaları gerekiyor. Novakid Eğitim İçerik Direktörü Adrienne Landry internetin çocukların içindeki öfkeyi diledikleri gibi dışarı vurabilecekleri kontrolsüz bir alan olabileceğini ve bu konuda ailelerin dikkatli olmaları gerektiğini ifade ediyor. Özellikle de çoklu oyun platformları, Roblox ve Fortnite gibi bu tür akran zorbalığının öfke ve siber zorbalıkla öne çıkabilecek alanlar olduğuna dikkat çeken Landry çocukların bilgilerini paylaşım konusunun bile siber zorbalığa girebileceğini belirtiyor.

Siber zorbalığın önlenmesindeki en etkin durum ise çevrimiçi güvenlik ve çocukların çevrimiçi kullandıkları programları takip etmek. Çocuklar siber zorbalığı bir zaman sonra normalleştirebiliyor ve bu durum da bir zaman sonra durumun kontrolden çıkmasına neden oluyor.

Landry’e göre en önemli konulardan birisi de küçük çocukların ailelerinin çocukların duygusal gelişimlerinin farkında olmaları. Bu şekilde birçok siber zorbalık konusundan çocukları uzak tutabilir ve onları farklı bir şekilde yönlendirebilirler.

Bilimsel olarak akran zorbalığı, bir öğrencinin başka bir öğrenci ya da öğrenci grubu tarafından tekrarlı bir şekilde fiziksel, sözel, sosyal ya da siber olarak saldırgan, huzursuz edici, zarar verici davranışlara maruz kalmasıdır.

Akran zorbalığında güç eşitsizliği önemli bir olgudur çünkü zorba davranış gösteren ve zorbalığa uğrayan çocuk arasında güç eşitsizliği oluşmuştur. Genellikle zorba davranışlar uygulayan çocuk; yaşça daha büyük, fiziksel açıdan daha güçlü ya da sosyal olarak daha kalabalık bir gruptan olabilir.

Akran zorbalığı sözlü, fiziksel ve sosyal olarak üçe ayrılıyor. Her alanda da çocuğun okul ve akademik hayatını farklı etkilediği görülüyor. Akran zorbalığını önleme konusunda ebeveynlerin alabileceği belirli önlemler var:

• İletişim ve konuşmak: İletişim aile ve çocuk arasında çok önemli bir unsur olmakla birlikte, ailelerin çocuklarının ne yaptıklarından ve kimlerle ne tür arkadaşlık kurduklarından haberdar olmaları gerekmektedir. 
• Şefkat ve saygı: ailelerin çocuklarla iletişiminde şefkat ve saygı önemli bir konu. Akran zorbalığı konusunda çocukların karşılarındaki kişilere karşı şefkatli olmaları ve saygılı olmaları gerektiğini bilmeleri aslında aile içindeki iletişimden geçiyor. 
• Hobiler ve ilgi alanları: Hobiler ve ilgi alanlarını desteklemek gerekiyor
• Suçlamamak ve neden aramamak: aileler çocukların neden akran zorbalığına uğradıklarına dair asla suç aramamalı ya da bu konuya bir açıklama getirmemeleriler. Unutulmamalı zorbalığın açıklanabilir bir mantıklı yönü yoktur.
• Okuldaki öğretmenlerle konuşun ve durumu açıklayın

Uzman psikolog Anna Gupta şunları söylüyor:

• Çocuğunuz içine kapanır ve daha depresif olur
• İletişim kurmaktan kaçınır
• Kâbus görebilir ya da uyku düzeni bozulur
• Kendine olan güveni azalır
• Yemek yeme düzeni bozulur
• Okludaki başarısı düşer
• Bazı kıyafetleri kayıp olabilir ya da vücudunda morluklar çizikler görebilirsiniz
• Çocuğunuzun başı ya da midesi ağrıyabilir

Akran zorbalığı, sadece fiziksel zorbalık şeklinde görülmez. Fiziksel zorbalık akran zorbalığı türlerinden sadece birisidir. Sözel ve sosyal zorbalık da sık karşılaşılan zorbalık türlerindendir.

Akran zorbalığı her yaşta başlayabilir. Genellikle 13 ve 15 yaşları arasında sık görülmektedir ama artık Türkiye’de de ilkokul yaşlarında kız ve erkek çocuk ayrımı olmaksızın sıkça görüldüğü ortaya çıkmıştır.

UNICEF’in elindeki en son verilere göre, dünyada, 13-15 yaş grubundan her 3 öğrenci başına 1’den biraz fazlası zorbalıkla karşılaşmakta, kabaca aynı oranda öğrenci de fiziksel kavgaya karışmaktadır. Birçok ülkede her 10 öğrenciden 3’ü akranlarına zorbalık uyguladığını kabul etmektedir. Ayrıca, Kız ve erkek çocukların zorbalıkla karşılaşma riskleri aynı olmakla birlikte kızların psikolojik zorbalığa, erkeklerini ise fiziksel şiddet ve tehdide maruz kalma olasılıkları daha yüksektir.

Akran zorbalığı gerek çevrimiçi gerekse fiziksel alanda olsun, çocuğun kişisel ve duygusal gelişimine zarar verecek durumda olabiliyor. Bizler Novakid’de bu tür içerikler yayınlayarak hem ebeveynlere hem de konuda profesyonel çalışanlara yardımcı olmak istiyoruz.

Peki, zorbalık hakkında ne düşünüyorsun? çocuklarınızdan herhangi biriyle deneyiminiz oldu mu? bu konuda ne hissettin ve bununla nasıl yüzleştin? Deneyimlerinizi ve sorularınızı bizlerle, diğer ebeveynlere ve öğretmenlerle yorumlar kısmından paylaşabilirsiniz.

 İçeriği beğendiniz mi?