8 min Bulutlar, gökyüzünü süsleyen şahane hava kütleleridir. Gökyüzünün her bir yerine yayılmış bulutların süzülüşlerini izlemek başta çocuklar olmak üzere, yediden yetmişe herkesin ilgisini çekmektedir.
Peki, gökyüzündeki bu pofuduk hava kütlelerinin renkleri nereden gelmektedir? Bulutlar her zaman beyaz mıdır yoksa farklı renklerde olabilirler mi? Eğer bulutların renginin nasıl değişebildiğini merak ediyorsanız, aradığınız cevabı bu yazımızda bulacaksınız.
Bulutlar neden farklı renklerde olur?
Gökyüzündeki bulutların renginin neden değişebildiğini anlamak için öncelikle bulutları daha yakından tanımamız gerekiyor.
Bulutlar, yeryüzünde yaşayan canlılara bir bakış kadar yakın fakat aslen bir hayli uzak, meteorolojik olaylardan biridir. Ancak tam olarak nasıl oluştuklarını anlamamız için önce birkaç önemli bilgi edinmeliyiz.
Gökyüzünde gördüğümüz her şeyin kaynağı Güneş’tir. Güneş, Dünya’mıza ışık ve sıcaklık sağlar. Dünya’mızın atmosferinde ise su buharı vardır. Bu su buharı, Güneş’in ısıttığı havayla birlikte yükselir ve soğuk havayla karşılaştığında yoğunlaşarak minik su damlacıkları oluşturur.
Bu minik su damlacıkları havada asılı kaldıkları sürece görünmezdirler. Ancak bir araya gelerek büyüdüklerinde ya da ağırlaştıklarında yavaşça yere doğru düşmeye başlarlar. İşte bu minik su damlacıklarının bir araya gelerek oluşturdukları, havada asılı kalan su damlacıkları topluluğuna “bulut” deriz.
Bu tanım sayesinde artık bulutları daha iyi anlayabiliyoruz. Peki, bulutların renkleri nasıl değişebiliyor?
Bulutların rengi konusunda çocuklardan gelen sorular
Çocuklardan gelen sorulara cevap verebilmek için karşılaşabileceğimiz sorulara ufak bir göz atalım. İşte çocuklardan gelebilecek bazı sorular:
- “Bulutlar hep beyaz mıdır?”
- “Bulutlar nasıl siyah olur?”
- “Gökyüzünde pembe veya turuncu renkte bulut görebilir miyiz?”
- “Siyah veya koyu renkteki buluttan yağmur yağar mı?”
Bu soruların cevaplarını yazımızın devamında detaylı bir biçimde açıkladık.
Bulutlar neden hep beyaz?
Bulutların hava ve suyun birleşimiyle oluştuğunu anladığımıza göre şimdi Güneş’ten gelen ışıkların bulutların içinde nasıl yayıldığı anlamamız gerekiyor.
Dünya’dan baktığımızda Güneş genellikle sarı veya turuncu görünür. Ancak, bu renkler Güneş’in gerçek rengini yansıtmaz. Aslında, Güneş’in rengi beyazdır, ancak biz onu bir tür “filtre” olan atmosferimizin etkisi altında farklı renklerde görürüz.
Yukarıda bahsettiğimiz üzere, bulutların içerisinde minicik su damlacıkları vardır. Bu su damlacıkları, güneş ışığını içerisine alır ve yaymaya başlar.
Güneş ışığının yolu sadece tek bir damladan geçerken engellenme riski çok düşüktür ve bu sebeple tek bir damlanın içerisinden geçen ışık dalgaları bölünmeden, orijinal halleriyle diğer tarafa geçebilirler. Işık parçacıkları birçok su damlasına çarpabilir ve her biri, girdiği yere yakın bir noktadan dışarı atılır. Bu dağılım ve yansıma süreci, bulutların rengini belirler.
Peki, güneş ışıkları binlerce minicik su damlasından geçmek zorunda kalacak olursa ne olur?
Bulutlar, daha önce de bahsettiğimiz gibi içerisinde binlerce minicik su damlası barındırlar. Bu yüzden güneş ışığının, binlerce minicik su damlasından geçerek diğer tarafa ulaşması oldukça zordur ve sürekli olarak engellenme riskleri vardır.
Bu engellenme durumuna maruz kalan güneş ışığının bir kısmı çarptığı en yakın noktadan dışarı saçılırken birçok su damlacığına çarpan güneş ışıkları dışarı saçılamaz ve bulutların farklı renklerde görülmelerine sebep olur.
Fakat yağışsız bir günde gökyüzünde kümelenmiş bulutların barındırdıkları su damlacıklarının sayısı az olduğundan güneş ışıklarını ememezler ve orjinal renginde yansıtırlar.
Bu durumun sonucunda ise gördüğümüz manzara, mavi gökyüzüne serpiştirilmiş beyaz renkteki hava kütleleridir.
Hava koşullarına bağlı olarak topluluğun renginin açık veya koyu tonlarda değişmesine sebep olan faktör ise güneşin konumu ve yoğunluğudur.
Güneş çok parlaksa bulutların rengi daha açık tonlarda görülürken atmosferdeki toz zerreciklerinin sayısına ya da güneşin konumuna bağlı olarak bulut topluluklarının renginin turuncu, pembe veya mor gibi tonlara büründüğünü de görebiliriz.
Özellikle gün doğumu ve batışı esnasında atmosferdeki toz zerreciklerinin sayısının az olması gökyüzünün ve bulutların sarı, turuncu renkte görülmesine sebep olmaktadır.
Fakat bulutların renklerini temel olarak etkileyen faktör; hava koşullarına bağlı olarak içerisinde barındırdığı minik su damlacıklarının sayısıdır.
Bulutlar hangi renklerde olabilir?
Bulutların renginin neden değişebildiğini ve ne tür renklere bürünebildiklerini anladık. Peki, bulutlar hangi renklerde görülebilir? İşte bulutların rengi konusunda bilinmesi gerekenler:
- Bulutların en sık rastlanan rengi: Beyaz
Gökyüzünde en sık rastladığımız renkteki bulutlar, beyaz renkte olanlardır. Bu durumun birden çok faktöre bağlı olduğunu anlamıştık ama yeniden kısaca özetleyelim:
Bulutların içerisindeki su damlacıklarının güneş ışığını geriye yansıtması sayesinde gökyüzünde beyaz topluluklar görürüz. Ancak bu durum, her zaman ve her koşulda geçerli değildir.
Eğer gökyüzünde yer alan topluluğun renginin koyu veya açık tonlarda olduğunu görüyorsak bu durum, hava koşullarına, güneşin konumuna ve yoğunluğuna bağlıdır.
- Gri veya koyu mavi renkteki bulutlar
Eğer gökyüzünde yer alan topluluğun renginin koyulaştığını görüyorsak bu durum, güneşi çevreleyen ince tabakanın veya toz zerreciklerinin sayısının arttığı anlamına gelir.
Aynı zamanda bulutu oluşturan su damlacıklarının büyümesi de güneş ışığının yansıtılmasını engeleyebilir. Bu durumda bulutların barındırdıkları su damlacıklarının sayısına ve boyutlarına göre kalınlaşıp inceldiklerini söyleyebiliriz. Barındırdığı su damlacıklarının sayısı ve boyutuna göre kalınlaşmış olan bir bulut, güneş ışıklarının tabanına kadar yayılmasını engelleyebilir. Böylece yeryüzünden bakıldığında tabanları gri bulutlar oluşur. Halk dilinde bu bulutlara “yağmur bulutu” da denir.
Bu renklerdeki bulutların yağış habercisi olduğunu, dolayısıyla bulutların renginin grileştiğini veya koyulaştığını fark eder etmez yağışlı havalara hazırlıklı olmamız gerektiğini unutmamalıyız.
- Siyah bulutlar
Siyah bulutları görmek aslında pek mümkün değildir. Eğer siyah bir buluta rastlarsak büyük ihtimalle fırtına ya da kasırga gibi şiddetli hava olaylarıyla karşı karşıyayızdır.
Siyah bulutların, içerisinde barındırdığı su damlacıklarının sayısının oldukça fazla olduğunu söyleyebiliriz. İçerisinde milyarlarca su damlacıkları barındıran siyah bulutlar büyük fırtınaların habercisi olabilir.
- Renkli bulutlar
Gökyüzünde sarı, turuncu, pembe, mor gibi farklı renklerdeki bulutları görmek için bazı koşullar vardır.
Bu tarz renkli bulutları görmemiz için gerekli olan şartlardan bazıları ise şunlardır:
- Güneşin doğuş veya batış anında olması,
- Atmosferde yüksek oranda nemin olması,
- Atmosferde yüksek oranda toz zerreciklerinin olmaması,
- Buluttaki su damlacıklarının boyutsal olarak homojen bir yapıya sahip olması.
Sıkça sorulan sorular
İşte bulutların rengiyle ilgili en çok merak edilen sorular!
Bulutlarda görülen en yaygın renk nedir?
Bulutlarda görebileceğimiz en yaygın renk beyazdır.
Nasıl pembe bulutlar görebiliriz?
Bulutların pembe renkte görülebilmeleri için gün batımında veya doğumunda atmosferdeki toz zerreciklerinin az olması gerekir.
Gri bulutlar nasıl meydana gelir?
Bulutların gri renk alabilmesi için barındırdıkları su damlacıklarının sayısının fazla olması gerekir. Su damlacıklarının sayısı veya boyutu bulutların kalınlığını etkiler ve daha kalın olan bulutlardan geçen güneş ışıkları bulutların tabına erişemediğinden yeryüzünden bakıldığında tabanları gri bulutlar meydana gelir.
Novakid’le tanışın!
Novakid’de ebeveynlere yönelik ilginç bilgiler paylaşıyoruz. Fakat çocuklar için ebeveynlik blogu yazımızda da çocuklar için merak uyandırıcı konulara değindik! Siz de online İngilizce derslerimizi ücretsiz deneyin, ebeveynlik konusunda merak ettiğiniz her şeyi çocuk gelişimi uzmanlarımızdan öğrenin!
