Çocuklar için Atatürk: Atatürk’ü çocuklara nasıl anlatırız?

Atatürk’ü tanımak için ilk önce Atatürk’ün hayatını bilmek gerekir. Bu, Atatürk’ün ideallerini ve bu konuma nasıl geldiğini anlamanın ilk yoludur. Bu nedenle, öncelikle Atatürk’ün kısa bir biyografisine göz atabiliriz.

Atatürk’ün çocukluğu

Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik’te doğdu. Çocukluğu, o dönemin siyasi ve askeri koşullarından ötürü zorluydu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi ise Zübeyde Hanım’dı. Ailesi ona disiplinli, çalışkan ve sorumluluk sahibi bir birey olma konusunda örnek oldu.

Atatürk, eğitim hayatına Mahalle Mektebi’nde başladı, ancak kısa süre sonra babasının isteğiyle Şemsi Efendi Okulu’na geçti. Babasının vefatı sonrasında annesiyle birlikte dayısının çiftliğine taşındı ve burada kısa bir süre çiftlik işleriyle uğraştı.

Selanik’e geri döndükten sonra askeri okula gitmeye karar verdi. Bu karar, onun gelecekteki liderlik yolculuğunun temelini attı. 

Atatürk’e Mustafa adını babası Ali Rıza Efendi kendi dedesinin adı olması nedeniyle verdi. Kemal adını ise 1893’te girdiği Selanik Askeri Rüştiyesi’ndeki matematik öğretmeni Mustafa Sabri Bey, aynı isimleri taşımaları nedeniyle ona anlamı “mükemmellik, olgunluk” olan Kemal ismini verdi. 

Atatürk’ün gençliği

Mustafa Kemal, Selanik Askeri Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra, 14 yaşında Manastır Askeri İdadisi’ne girdi. Atatürk’ün bu dönemde aldığı eğitim ve okuduğu kitaplar, fikirlerinin oluşmasında oldukça etkili oldu. 

Bu dönem bölgede yaşayan farklı milletler Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanmaya başladı. Bu da Osmanlı İmparatorluğu’nun hızla çöküşe doğru gittiğini göstermekteydi.

Atatürk de bu dönemde yaygınlaşarak önem kazanan bazı fikirler hakkında okumuş ve bu fikirleri benimsemişti. Bunun ışığında Atatürk ülkenin içinde bulunduğu sorunlar için çare aramaya başladı ve Manastır Askeri İdadisi’ni başarıyla bitirdikten sonra İstanbul’a gelerek 1899’da Harp Okulu’na girdi.

1902 yılında da Harp Okulundan mezun olarak Harp Akademisi’ne girdi. Bunun ardından 11 Ocak 1905’te Harp Akademisi’nden mezun oldu.

Atatürk’ün ordu görevi ve liderliğe yükselişi

Askeri okullarda aldığı eğitimleri başarıyla tamamlayan Atatürk, 1911 yılında Trablusgarp Savaşı’na gönüllü olarak katıldı. 

Bu dönemde Atatürk farklı cephelerde de savaştı ve arkadaşlarıyla birlikte Vatan ve Hürriyet Cemiyeti kurarak modernleşmenin ve demokrasinin zorlu ama gerekli bir yolculuk olduğunu, özgürlük ve adalet için verilen mücadelenin önemini vurgulama fırsatı buldu. 

1. Dünya Savaşı’ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu’nun işgale uğraması üzerine, 1919’da Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlattı. Ülkenin önde gelen isimleriyle fikir alışverişleri yaparak Milli Mücadele’yi hızlandırdı. 

23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni açtı. Bunun ardından 1922’de kazanılan zaferle, Kurtuluş Savaşı’nı başarıya ulaştırdı ve 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti’ni kurarak ilk cumhurbaşkanı oldu.

Cumhuriyetin ilk yıllarında birçok reform yaparak modern, laik ve demokratik bir Türkiye inşa etti. Eğitimde, hukukta, ekonomide ve toplumsal hayatta köklü değişiklikler gerçekleştirdi. Böylece modern ve laik hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini attı.

Türkiye için gösterdiği mücadele ve yaptığı yeniliklerin ardından 10 Kasım 1938’de İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda hayata gözlerini yumdu ancak mirası yıllar boyunca yaşatıldı.

Özellikle okul öncesi çağındaki çocuklara Atatürk sevgisini kazandırmak, onlara bize armağan ettiklerini anlatmaktan geçer. Öyleyse gelin, Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmak için gösterdiği mücadeleyi ve Türk milleti için gerçekleştirdiği reformlara bir göz atalım.

• Bağımsızlık mücadelesi

Osmanlı Devleti döneminde genç bir asker olan Mustafa Kemal Atatürk; Trablusgarp Savaşı (1909), İkinci Balkan Savaşı (1912), Çanakkale Savaşı (1915), Kurtuluş Savaşı (1919), Büyük Taarruz (1922) ve daha birçok sayısız savaşa katılarak Türk milletinin bağımsızlığında büyük bir rol oynamıştır.

Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti’ni kurduktan sonra, ülkenin kalkınması ve bağımsızlığını sürdürmesi için de birçok girişimde bulunmuştur.

• Siyasi başarıları ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini atması

23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni açan Atatürk, aynı zamanda TBMM’nin başkanı seçilmiştir. 11 Ekim 1922 tarihinde ise savaşta olduğumuz devletler ile imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın da imzalanmasıyla Türk ve Yunan orduları arasındaki savaş son bulmuştur ve savaş resmi olarak bitmiştir. 

Savaşın ardından Atatürk, 1 Kasım 1922’de saltanat ile hilafeti kaldırarak laik hukuk devletinin temelini atmıştır. 

• Harf inkılabı

Harf inkılabı, Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde 1 Kasım 1928’de gerçekleşen ve Arap alfabesinin yerine Latin alfabesinin kabul edilmesini sağlayan köklü bir dil reformudur. Bu inkılap, Türk dilini modernleştirmek ve okuma yazma oranını artırmak amacıyla yapılmıştır.

Osmanlı döneminde kullanılan Arap alfabesi, Türkçenin yapısına uygun olmadığı için okuma yazma öğrenimini zorlaştırıyordu. Atatürk, bu sorunu çözmek ve halkın daha kolay okuma yazma öğrenmesini sağlamak amacıyla Latin alfabesinin benimsenmesini önerdi. 

Yeni alfabenin kabulüyle birlikte, Türkiye genelinde okuma yazma seferberliği başlatıldı ve halkın bu reforma ayak uydurması sağlandı.

Atatürk’ün Türk diline yönelik yaptığı reformlar ve çalışmalar sadece alfabeye değil aynı zamanda konuşma diline de yönelikti. Buna bağlı olarak Atatürk, Türk dilinin yaşatılması için ve sistematik bir şekilde gelişmesi için Türk Dil Kurumu’nu da kurmuştur.

• Kılık kıyafet inkılabı

Kılık Kıyafet İnkılabı, Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde 1925 yılında başlatılan ve Türkiye’de giyim kuşamda modernleşmeyi hedefleyen bir dizi reformu kapsar. Bu inkılap, toplumun çağdaş bir görünüm kazanmasını ve modern dünyaya uyum sağlamasını amaçlıyordu.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan fes, cübbe ve şalvar gibi geleneksel giysiler, toplumun modern dünyayla uyumunu zorlaştırıyordu. 1925 yılında çıkarılan Şapka Kanunu ile fes yerine şapka giyilmesi zorunlu hale getirildi. 

Bu değişim, yalnızca erkekleri değil, kadınları da etkiledi. Kadınların çarşaf ve peçe yerine daha çağdaş kıyafetler giymesi teşvik edildi.

• Kadınlara seçme ve seçilme hakkını vermesi

Atatürk’ün yaptığı en önemli toplumsal reformlardan biri de kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanımasıdır. Bu reform, Türkiye’nin modernleşme sürecinde toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik devrim niteliğinde bir adımdı. adınlar, uzun yıllar boyunca siyasi hayatta temsil edilmemiş, karar alma süreçlerinden dışlanmıştı.

• Ekonomiyi kalkındırması

Cumhuriyetin ilk yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’ndan kalan ekonomik yapının tarıma dayalı ve sanayiden yoksun olması, ülkenin gelişimini engelliyordu. Atatürk, bu durumu değiştirmek ve ülkeyi modern, üretken bir ekonomiyle donatmak için sanayileşmeyi bir öncelik haline getirdi.

Bu çerçevede, Atatürk döneminde birçok fabrika kuruldu; özellikle dokuma, demir-çelik, şeker, kağıt ve çimento gibi alanlarda fabrikalar açıldı.

Bu adımlar, ülkenin ekonomisini kalkındırarak Türkiye’yi doğrudan dışa bağımlı olmayan, kendi malzemelerini kendi üreten bir ülke haline getirdi.

Görüldüğü üzere, Atatürk’ün Türkiye için gösterdiği mücadele ve bize kattıkları saymakla bitmez. Ancak okul öncesi çocuklar için Atatürk hakkında başlıca bilinmesi gerekenleri bu şekilde sıralayabiliriz. 

Çocuklara bu bilgiler ışığında Atatürk’ü tanıtmak, ona duyulan sevginin ve saygının doğal bir biçimde devam etmesinin önünü açacak ve Atatürk’ün mirasının nesiller boyunca yaşatılmasını sağlayacaktır.

Atatürk’ün mücadelesini hatırlamak, mirasını yaşatmak ve Atatürk sevgisini gelecek nesillere aktarmak için ise her yıl 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, 30 Ağustos Zafer Bayramı ve 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı gibi milli bayramları kutlarız.

Öyleyse okul öncesi çocuklara Atatürk sevgisini öğretmek için hangi bayramları nasıl kutlayabileceğinize bir göz atalım:

• 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı

19 Mayıs’ta Atatürk’ün Samsun’a çıkarak Milli Mücadele’yi başlatmasını kutlarız. Atatürk bugünü, “Gençlik ve Spor Bayramı” olarak gençlere armağan etmiştir.

Bu bayramın önemini anlatmak için çocuklara ilgili belgeselleri izletebilir, evde kutlamalar yapabilir ve onlara Atatürk’ün gençlere verdiği değeri anlatabilirsiniz. 

• 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı

Her yıl 23 Nisan’da, 23 Nisan 1920 tarihinde TBMM’nin açılışını kutlarız. Bu bayram ise Atatürk tarafından bütün dünya çocuklarına armağan edilmiştir. Bu da bize Atatürk’ün çocuklara ne kadar değer verdiğini gösterir. 

Bu bayramda çocuklarla birlikte 23 Nisan kutlama etkinliklerine katılabilir, evde milli bayram etkinlikleri yapabilir ve onlara TBMM’nin açılışının öneminden bahsedebilirsiniz.

• 30 Ağustos Zafer Bayramı

30 Ağustos Zafer Bayramı’nda, Atatürk öncülüğünde başlatılan kurtuluş mücadelesinin kesin ve kalıcı zaferini anarız.

Bu bayramda çocuklara Atatürk’ün düşmanla mücadelesinin bağımsızlığımıza nasıl katkıda bulunduğunu ve bu günün önemini anlatabilirsiniz.

Aynı zamanda okul öncesi çocuklara Atatürk’ün önemini anlatmak için akılda kalıcı çocuk şarkıları ve şiirleriyle milli bayramımızı kutlayabilirsiniz.

Novakid’de  eğlenceli ve eğitici içerikler aracılığıyla çocuklara İngilizce öğretiyoruz! Novakid’de uzman eğitmenlerimiz online İngilizce derslerinde çocuklara İngilizceyi sevdiriyor. Siz de ücretsiz deneme dersinizi hemen alın!