Eğitim, insanların yeni bilgiler edinmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda onları geleceğe hazırlar. Atatürk de bu bakış açısı sayesinde büyük bir lider olmayı başardı ve Türkiye Cumhuriyeti’ni kurarken eğitim hayatı boyunca öğrendiklerinden faydalandı.
Atatürk’ün eğitim hayatı, döneminin zor koşullarına rağmen azim, disiplin ve öğrenme arzusuyla şekillenmiştir. Onun okuduğu okullar, hem akademik hem de kişisel gelişiminde önemli bir rol oynamıştır. Bu süreçte kazandığı bilgi ve birikim de Atatürk’ün liderlik yeteneklerini güçlendirmiş, Cumhuriyet’in temellerini atarken ona rehberlik etmiştir.
Atatürk’ün ülkeyi emanet ettiği yeni nesillerin de bu anlayıştan ilham alarak kendilerine daha parlak bir gelecek inşa etmeyi hedeflemesi önemli. Bu nedenle çocukların Atatürk’ün gittiği okulları öğrenmesi ve bu okulların onun hayatını nasıl şekillendirdiğini görmesi gerekir. Öyleyse, hadi hep birlikte Atatürk’ün okul hayatını öğrenelim.
Atatürk’ün çocukken gittiği okullar
Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim hayatı, çocukluk yıllarında başladığı okullarla şekillenmeye başladı. Bu dönemde gittiği Mahalle Mektebi ve Şemsi Efendi Okulu, onun ilk öğrenim yıllarını oluşturdu.
Mustafa Kemal Atatürk, bu okullarda hem geleneksel hem de modern eğitim sistemlerini tanıyarak farklı bir bakış açısı kazandı. Bu iki okul, onun öğrenme arzusunu pekiştiren ve hayatında iz bırakan ilk adımlardı. Şimdi, Atatürk’ün bu okullardaki günlerine daha yakından bakalım.
Mahalle Mektebi
Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim hayatı, annesinin isteği üzerine Mahalle Mektebi’nde başladı. Atatürk ilkokula başlarken annesi Zübeyde Hanım ve babası Ali Rıza Efendi arasında fikir ayrılıkları vardı.
Zübeyde Hanım, oğlunun daha geleneksel bir eğitim almasını isterken Ali Rıza Efendi daha modern bir eğitim alması konusunda ısrarcıydı. Tartışmalar sonucunda küçük Mustafa, annesinin yoğun ısrarı üzerine Mahalle Mektebi’ne başladı.
Şemsi Efendi İlkokulu
Mustafa, Mahalle Mektebi’nde bir süre eğitim aldıktan sonra babasının isteği üzerine Şemsi Efendi İlkokulu’na kaydoldu. Şemsi Efendi İlkokulu, zamanın modernlik anlayışına göre eğitim veren disiplinli bir eğitim kurumuydu.
Bu okul, yakın çevredeki okullara kıyasla oldukça donanımlı bir eğitim vermekteydi ve buradan mezun olan öğrenciler yüksek bir başarı göstererek okuldan ayrılıyordu. Ancak ne yazık ki oğlunun bu okuldan mezun olmasını isteyen Ali Rıza Efendi, Mustafa’nın mezun olmasına iki yıl kala hayata gözlerini yumdu.
Atatürk’ün gençlik yıllarında gittiği okullar
Atatürk’ün gençlik yıllarındaki eğitim hayatı, fikir dünyasının şekillenmesinde büyük bir rol oynamış ve Atatürk’ün kariyerini şekillendirmiştir. Şimdi gelin, sırasıyla bu okullara bir bir göz atalım.
Mülkiye Rüştiyesi
Mustafa, babasının vefatı üzerine ailesiyle birlikte dayısının yanına, çiftliğe taşındı. Ancak ardından Mülkiye Rüştiyesi’nde eğitim alabilmek için halasının yanına yerleşti. Mülkiye Rüştiyesi, sosyal bilimlere ağırlık veren bir ortaokuldu.
Okulda, matematik öğretmeni Hüseyin Efendi, öğrencilerle yaşanan bir disiplin sorununda haksızlık yapan taraf oldu ve Mustafa’ya fiziksel şiddet uyguladı. Bu olay, onun gururunu kırdı ve büyükannesi Ayşe Hanım, durumdan rahatsızlık duyarak Mustafa’yı okuldan aldı. Ayşe Hanım, Hüseyin Efendi’nin aynı zamanda müdür yardımcısı olması nedeniyle, Mustafa’nın bu okulda eğitimine devam etmesini doğru bulmadı.
Selanik Askeri Rüştiyesi
Mustafa, çocukluk yıllarından itibaren askerlik mesleğine büyük bir ilgi duyuyordu. Bu tutkusunu en çok ateşleyen şeylerden biri, komşu çocuklarının askeri üniformalarıyla okula gitmeleriydi. Ancak annesi onun askeri bir okulda eğitim almasını istemiyordu.
Mustafa, buna rağmen annesinden habersiz bir şekilde sınava girdi ve üstün başarısıyla sınavı kazanarak askeri okula başlamaya hak kazandı. Bu başarı, onun askeri hayatının ilk adımı oldu.
Atatürk, askeri eğitim aldığı yıllarında, “Kemal” adını burada aldı. Matematik öğretmeni Mustafa Bey, aynı ismi taşıdıkları için ona “Benim adım da Mustafa, senin adın da Mustafa. Bundan sonra adın Mustafa Kemal olsun,” dedi. Kemal adı, “olgunluk, mükemmellik” anlamına geliyordu.
Mustafa Kemal’i etkileyen bir diğer öğretmeni de Fransızca derslerini veren Yüzbaşı Nakiyüddin Bey’di. Onun sayesinde Mustafa Kemal, özgürlük kavramını daha derinlemesine anlamaya başladı ve Fransızca öğrenmenin önemini fark etti.
Mustafa Kemal, annesinden gizli olarak sınavına girdiği bu okulu 1895 yılında başarıyla tamamladı ve sınıf dördüncüsü olarak mezun oldu. Çocukluk hayali olan askerlik mesleğine giden yolda büyük bir adım atmıştı.
Atatürk’ün askeri eğitim hayatı
Atatürk, Selanik Askeri Rüştiyesi’nden sonra askeri eğitim almaya devam etti. Bu, onun ulu önderimiz olmaya giden yolculuğunun ilk adımlarıydı.
Manastır Askeri İdadisi
Mustafa Kemal, Selanik Askeri Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra 1896 yılında Manastır Askeri İdadisi’ne kayıt olmak için Manastır’a gitti. Bu dönem, onun ailesinden uzak bağımsız bir yetişkin hayatının başlangıcıydı.
Manastır Askeri İdadisi, yatılı ve sıkı disipliniyle tanınıyordu. Mustafa Kemal, burada bağımsızlık düşüncesini geliştirdi ve özellikle edebiyat ile tarihe olan ilgisi arttı. Bu dersler, onun liderlik vasıflarını şekillendiren önemli birer temel oldu.
Buradaki tarih öğretmeni Mehmet Tevfik Bilge, Mustafa Kemal’in hayatında derin izler bırakan bir diğer isimdi. Harp Okulu mezunu olan bu öğretmeni sayesinde Mustafa Kemal, Harp Okulu hakkında bilgi sahibi oldu ve bu okulun önemini anladı. Aynı zamanda edebiyat öğretmenlerinden de etkilenerek kitap okuma alışkanlığı kazandı.
Tatillerde ve boş zamanlarında Fransızca öğrenmeye devam ederek yabancı dilini geliştirdi. Bu çabası, ileride uluslararası olayları takip etmesine büyük katkı sağlayacaktı.
1897 yılında Osmanlı-Yunan Savaşı’na katılmak istemesine rağmen, yaşı küçük olduğu için bu mümkün olmadı. Ancak askeri eğitimine ara vermeden devam etti ve 1898 yılının Kasım ayında Manastır Askeri İdadisi’ni sınıf ikincisi olarak başarıyla tamamladı.
İstanbul Harp Okulu
Mustafa Kemal, Manastır Askeri İdadisi’ni başarıyla tamamladıktan sonra İstanbul Harp Okulu’na kabul edildi. Eğitimine burada devam eden Mustafa Kemal, Beyoğlu Galata bölgesinde yaşamaya başladı.
Çok kültürlü yapısıyla dikkat çeken bu bölgede yaşamak, ona dil öğrenme ve kültürel birikimini artırma fırsatı sundu. Fransızca gazete ve dergiler okuyan Mustafa Kemal, uluslararası olayları ve Osmanlı İmparatorluğu hakkındaki görüşleri yakından takip etti.
Harp Okulu’ndaki başarısıyla kısa sürede sınıf çavuşu oldu ve 1902 yılında Teğmen rütbesine yükseldi. Bu süreç, onun askeri kariyerinde önemli bir dönüm noktasıydı. Ayrıca, Harbiyeliler arasında özel bir yere sahip olan “1283” numarası Mustafa Kemal’in öğrenci numarasıydı. Bu numara, Harbiyeliler tarafından mezuniyet törenlerinde “İçimizde!” denilerek hala anılır ve bu eylem Atatürk’e duyulan derin saygıyı ifade eder.
İstanbul Harp Akademisi
Mustafa Kemal, Harp Akademisi’nde kurmay subaylık eğitimine başladı ve bu dönemde memleket meselelerine duyduğu ilgi arttı. Arkadaşlarıyla birlikte dönemin siyasi ve toplumsal sorunlarını tartışıyor, ülkenin geleceği için fikir üretiyorlardı. Bu ilgi onları, el yazısıyla bir gazete çıkarmaya yöneltti. Bu gazetede, dönemin yönetimini eleştiren ve reform ihtiyacını vurgulayan yazılar kaleme aldılar. Okul yönetimi bu durumu fark etse de gazeteyi zararlı bulmadığı için herhangi bir yaptırım uygulamadı.
1905 yılında kurmay yüzbaşı olarak Harp Akademisi’nden mezun olan Mustafa Kemal, ilk görev yeri olarak Şam’a atandı. Burada, Osmanlı Devleti’ne bağlılığı artırmak ve yerel halkla daha güçlü bağlar kurmak amacıyla çalışmalar yaptı. Ayrıca, teşkilatlanma konusundaki becerilerini kullanarak Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurdu. Bu girişimi, Osmanlı’nın bölgedeki varlığını güçlendirmeye yönelik önemli bir adımdı.
Atatürk’ün eğitim hayatı, onun yalnızca askeri bir lider değil, aynı zamanda derin bir düşünür ve vizyoner bir devlet adamı olarak gelişmesinin temelini oluşturdu. Bütün bu okullarda kazandığı bilgiler, disiplin ve liderlik becerileri, onun Türk milletinin kurtuluşunda ve Cumhuriyet’in inşasında öncü bir rol oynamasını sağladı. Atatürk, eğitimin gücüne olan inancı sayesinde sadece kendi hayatını değil, tüm bir milleti aydınlatacak bir yol çizdi.
Novakid’le tanışın!
Novakid’de İngilizce öğrenme ve çocuk gelişimiyle ilgili eğitici içerikler sunuyoruz ve çocuklar için online İngilizce eğitimi veriyoruz. Siz de Novakid’in grup dersleriyle çocuğunuzun İngilizceyi kurallardan uzak bir şekilde, eğlenerek ve konuşarak öğrenmesi için bize katılın!