İngilizcede antitez: Karşıt fikirleri kullanarak İngilizcede daha etkili konuşmayı öğrenelim!

Antitez kelimesi, birbiriyle zıt özellik taşıyan iki önermenin bir arada kullanılmasını içeren bir söz sanatına verilen isim. Bu söz sanatını genellikle karşıtlıkları vurgulamak, böylece sunulan fikirleri daha etkileyici bir şekilde karşı tarafa aktarmak için kullanırız.

Antitez, aynı zamanda felsefe alanında da sık sık kullanılan bir terim. Muhtemelen herhangi bir sözlüğe baktığınızda ilk çıkan tanım da kelimenin felsefedeki kullanımını yansıtıyor olacaktır. Ancak bizim odak noktamız bu değil. Biz, yazımız sadece yukarıda bahsettiğimiz gibi bir söz sanatı olan antitezi ele alacağız.

Her ne kadar ilk bakışta nispeten az bilinen ve nadir kullanılacak bir söz sanatıymış gibi görünse de antitez, aslında İngilizcede oldukça sık kullanılan yapılar arasında yer alıyor. Önemli figürlerin konuşmalarında, edebiyatta ve günlük hayatın birçok alanında hemen fark edilmese bile antitez sık sık kullanılabiliyor. 

İngilizcede antitez kullanarak zıt özelliğe sahip önermeleri aynı cümlede birleştirmemizin ardında çok çeşitli amaçlar yatabilir. Antitezin öne çıkan kullanım amaçlarına bazı örnekleri hep birlikte inceleyelim!

• İkna ediciliği artırmak

Antitez, özellikle de münazara gibi fikirlerin öne sürülmesini ve savunulmasını içeren bağlamlarda fazlasıyla etkili bir söz sanatı olabilir. Önce bir önermeyi öne sürüp, ardından buna ters düşen bir önermeden bahsederek savımızın yalnızca daha kolay anlaşılmasını değil, aynı zamanda daha ikna edici olmasını da sağlayabiliriz.

• Farkları ön plana çıkarmak

Bazen bahsettiğimiz o kadar büyük bir ölçekte olabilir ki birbirinin tersi olmalarına rağmen birden fazla durumu aynı anda sunmak zorunda kalabiliriz. Örneğin büyük bir şehri betimlediğimizi düşünelim. Şehrin bir kısmındaki insanlar telaşla hareket ederken diğer kısmındakiler rahat rahat evinde oturuyor olabilir. Bu gibi senaryoları betimlerken antitez, tam da aradığımız söz sanatı olacaktır.

• Karmaşık fikirleri açıklamak

Felsefedeki antitez terimi derin ve karmaşık savları desteklemekte kullanılabildiği gibi, söz sanatı olan antitez de bu tür derin düşünce gerektiren fikirleri kelimelere dökerken işimize yarayabilir. Özellikle de bir sonuca varmak için adım adım ilerlememiz ve olası karşı fikirlerden de bahsetmemiz gerekiyorsa antitez, oldukça işimize yarayabilir.

• Daha akılda kalıcı ifadeler kurmak

Antitez, her ne kadar genelde tam tersini yapıyormuş gibi anlaşılabilse de aslında kurduğumuz ifadelerin daha basit bir şekilde anlaşılmasını ve akılda kalmasını da sağlayabiliyor. Çoğu dinleyici, bir arada kullandığımız önermelerin zıtlığını fark etse de onlar arasında bir denge kurup dediğimiz şeyi kolayca hatırlayabilir. 

• Konuşmaya dramatik bir ton katmak

Diğer birçok söz sanatında olduğu gibi antitezin bir kullanım amacı da söylenenleri duygusal olarak daha vurucu bir hale getirmek olabilir. Bu sebeple antitez, özellikle de halka yapılan konuşmalarda dinleyenleri duygusal olarak etkilemek amacıyla kullanılabilir.

Bu dediklerimizle birlikte İngilizcede antitezin ne olduğunu ve ne gibi amaçlarla kullanılabileceğini öğrendik. Ancak elbette tüm bunların antitezin örneklerini görmediğimiz sürece biraz havada kalabileceğinin farkındayız. Endişelenmeyin, hemen şimdi İngilizcede antitez örnekleriyle bu söz sanatını iyice yakından tanıyacağız!

Önemli konuşmalardan antitez örnekleri

İngilizcede antitezin önemli figürlerin konuşmalarında sık sık kullanılabileceğini söylemiştik. O halde şimdi de tarihi öneme sahip gerçek konuşmalardan bazı antitez örneklerini incelemeye koyulalım!

İlk antitez örneğimiz, Amerika Birleşik Devletleri’nde köleliğin kaldırılmasında kilit bir figür olan Frederick Douglass’ın, “4 Temmuz Bir Köle İçin Ne Anlama Gelir?” şeklinde adlandırılan konuşmasında yer alıyor:

“The sunlight that brought life and healing to you, has brought stripes and death to me. This Fourth of July is yours, not mine. You may rejoice, I must mourn. (Size hayat ve şifa veren gün ışığı, bana yaralar ve ölüm verdi. Dört Temmuz sizindir, benim değil. Sizler sevinebilirsiniz, ben yas tutmalıyım.)”

Bu cümlelerde, “bring life and healing” ile “bring stripes and death” ifadeleri, birbirlerinin tam tersi durumları ifade ediyor. Aynısı “yours – mine” ve “rejoice – mourn” kelimeleriyle şekillendirilen düşüncelerin bir arada kullanılmasında da geçerli. Her cümle, birbirinin zıttı olan önermeler şeklinde ikiye bölünüyor.

Daha sadece üç cümle dahi Frederick Douglass’ın bu konuşmasının duygusal açıdan ne kadar yüklü ve ne kadar cesurca olduğunu gözler önüne seriyor. Douglass’ın, kölelikten kaynaklanan öfkesini ve üzgünlüğünü yansıtmak için antitezi etkili bir şekilde kullanabildiğini görebiliyoruz.

Yukarıdaki konuşmadan 11 yıl sonra ise köleliği kaldıran ünlü Amerikan başkanı Abraham Lincoln, Amerikan tarihinin en önemli konuşmalarından biri olan Gettysburg Konuşması’nı (The Gettysburg Address) yapıyor. Bu konuşmadaki bir antitez örneği ise aşağıdaki şekilde:

“The world will little note, nor long remember what we say here, but it can never forget what they did here. (Dünya burada söylediklerimize az önem verse de, umursamasa da, o insanların (Amerikan İç Savaşı’nda ölenler) burada yaptıklarını hiçbir zaman unutmayacaktır.)”

Biraz daha karşmaşık bir örnek olsa da bu cümlelerde “The world will little note, nor remember…” ile “It can never forget…” önermeleri birbirlerine ters durumları ifade ediyorlar. Bu da demek oluyor ki Lincoln, bu sözleri söylerken antitez kullanıyor.

Lincoln’un da tıpkı Douglass gibi antitez kullanarak sözlerine dramatik bir ton kattığını, böylece İç Savaş’ta ölen askerleri onurlandırırken bir yandan da ulusuyla duyduğu gururu yansıttığını söyleyebiliriz.

Bir diğer antitez örneği ise Dünya tarihinin en önemli olaylarından biri olan Ay’a inişten hemen sonra astronot Neil Armstrong’un söylediği sözlerde karşımıza çıkıyor:

“That’s one small step for man, one giant leap for mankind. (Bu, insan için küçük, insan içinse devasa bir adım.)

Armstrong, bu sözünde kelimelerinde çok ufak değişiklikler yapsa da cümlesini birbirinin tersi durumları yansıtan iki yarıya bölüyor. İlk kısımda küçük bir adımdan bahsederken ikinci kısımda devasa bir adımdan bahsediyor. Bu da demek oluyor ki bu sözde bir antitez söz konusu.

Armstrong’un bu meşhur sözü, antitezin ifadeleri ne kadar akılda kalıcı hale getirdiğinin en etkili kanıtlarından biri. Muhtemelen size bu sözün arkaplanını hatırlatmasak bile tam olarak ne zaman ve kim tarafından söylendiğini bilirdiniz!

Edebiyattan antitez örnekleri

Şimdi ise antitezin İngilizce yazılan bazı edebi eserlerde nasıl etkili bir şekilde kullanıldığını gösteren örneklerimizi inceleyelim.

İlk örneğimiz, İngiliz yazar Charles Dickens’ın İki Şehrin Hikayesi (A Tale of Two Cities) adlı eserinin ilk cümlesini oluşturuyor:

“It was the best of times, it was the worst of times. (En iyi zamanlardı, en kötü zamanlardı.)”

Kolayca görebiliyoruz ki bu cümlenin iki yarısı, birbirinin tam tersini söyleyen ifadelerden oluşuyor. Dickens, burada antitez kullanarak hikayede ne kadar hareketli ve karmaşık zamanların yaşandığını bize tek cümlede, daha kitabın en başında anlatmayı başarıyor.

Bir diğer çok meşhur antitez örneği ise İngilizlerin ulusal şairi William Shakespeare’in Romeo ve Jüliet adlı eserinde karşımıza çıkıyor:

“To be, or not to be: that is the question. (Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu!)

Mutlaka daha önce bir yerlerde duymuş olduğunuz bu cümlenin ilk kısmı, tam bir antitez örneği. “To be” ve “not to be” şeklinde iki ters önermeyi birleştiren Shakespeare, karakterinin içinde bulunduğu karmaşık duygu durumunu antitez kullanarak etkili bir biçimde bizlere aktarmayı başarıyor.

Yine bir İngiliz şair olan John Milton ise Kayıp Cennet (Paradise Lost) adlı epik şiirinde antitez örneği olarak aşağıdaki cümleye yer veriyor:

“Better to reign in Hell, than to serve in Heaven. (Cennette hizmet etmektense cehennemde hükmetmeyi tercih ederim.)”

Bu cümlede antiteze yol açan unsur ise “reign” ve “serve” kelimelerinin birbirinin tersi olan önermeleri içermesi. Milton, kurduğu cümleyi zıtlıklar içeren iki parça şeklinde oluşturarak akılda kalıcı ve duygusal olarak da yüklü bir söylemde bulunuyor.

Günlük hayattan antitez örnekleri

Antitez her ne kadar hitaplarda ve edebi eserlerde gördüğümüz üzere oldukça etkili olsa da bu, onu günlük hayatta kullanamayacağımız anlamına gelmiyor. Aksine, biz de günlük konuşmamızda birbirine ters düşen önermeler kullanarak etkili cümleler kurabiliriz. Bunu gösteren birkaç antitez örnek cümlesi kuralım:

Örnek: Social media connects us globally but disconnects us locally. (Sosyal medya bizi küresel olarak birbirine bağlar ama yerel olarak birbirimizden koparır.)

Görebildiğimiz üzere “connect” ve “disconnect” fiilleri ile oluşturulan iki zıt önerme, sosyal medya hakkında akılda kalıcı olan, aynı zamanda durumun çok yönlülüğünü de vurgulayabilen bir cümle kurmamızı sağlıyor.

Örnek: You either apologize and save our friendship, or stay stubborn and lose me forever. (Ya özür dileyip dostluğumuzu kurtarırsın ya da inatçı kalıp beni sonsuza kadar kaybedersin.)

Bu örnek ise bize antitezin yukarıdaki tüm kullanımların yanı sıra birini manevi açıdan büyük önem taşıyan bir seçenekte bulunmaya teşvik ederken de kullanılabileceğini bizlere gösteriyor. Buradaki antitez, “save our friendship” ve “lose me forever” durumlarının zıtlığından kaynaklanıyor.

Örnek: “You’re either part of the solution or part of the problem.” (Ya çözümün parçasısındır ya da sorunun.)

Bu gibi “özlü söz” şeklindeki antitez kullanımları da günlük hayatta oldukça yaygın. “Part of the solution” ve “part of the problem” ifadeleri antitez oluşturarak hem duygusal olarak etkileyici, hem akılda kalıcı, hem de karşımızdakinden beklentilerimizi ifade eden bir cümle kurmamızı sağlıyor.

İngilizcede antitezin kullanımını böylece öğrenmiş olduk. Şimdi de bu konuda sıkça sorulan sorulardan bazılarını cevaplayalım.

Şimdi ise İngilizcede antitez kullanımı hakkında kısa bir test çözerek öğrendiklerimizi pekiştirelim!

İngilizcede antitez gibi söz sanatlarıyla dil becerilerimizi en üst seviyeye taşıyabiliriz. Ancak dilde gerçek anlamda ustalaşmanın tek yolu, onu yaşamak. Novakid’de çocuklar için online İngilizce derslerimizde tam da bunu mümkün kılıyoruz! Siz de 1 ay boyunca konuşma pratiği derslerimizden ücretsiz yararlanmak için şimdi aramıza katılın!

Buna ek olarak teke tek derslerimizde uyguladığımız benzersiz metodolojiyi ise aşağıdaki videodan öğrenebilirsiniz: