10 yaşındaki çocuğun becerileri: 10 yaş çocuk gelişiminde edinilmesi beklenen beceriler nelerdir?

Çocuk gelişimi esnasında ebeveynler tarafından belki de en kolay fark edilen beceriler, kaba ve ince motor becerileri oluyor. Çocuklar genelde bedenlerini farklı şekillerde kullanabildiklerini fark ettikçe bundan faydalanmak ve fiziksel becerilerini dışa vurmak istiyorlar. Peki 10 yaş çocuğun becerilerinden hangileri fiziksel alanda öne çıkıyor? Keşfedelim!

• Rahat bir şekilde denge koruyabilmek

10 yaş çocuk gelişimini fiziksel alanda incelediğimizde en öne çıkan becerilerden biri, vücudun dengesine rahatça hakim olabilmek. Bu yaşa erişen çocukların genel olarak etraflarındaki nesnelere daha az takılmasını ve daha az düşmesini bekleyebiliriz.

Bu, 10 yaş grubundaki çocukların zıplamak, koşmak, tek ayak üstünde durmak, hatta belki de tırmanmak gibi bazı fiziksel aktiviteleri daha rahat bir şekilde gerçekleştirebilecekleri anlamına geliyor.

• Gelişmiş ince motor becerilerini kullanabilmek

10 yaş çocuk gelişimi, el ve parmaklardaki kasların üzerindeki kontrolün epey iyi bir seviyeye gelmiş olmasını içeriyor. Bu da 10 yaşındaki çocukların ince motor becerilerinin gayet gelişmiş olması demek.

Bu yaş grubundaki çocukların edinmesi beklenen ince motor becerilerine örnek vermemiz gerekirse biraz detaylı bir resim çizebilmek, düzgün yazı yazmak, rahatça makas kullanabilmek, bağcık bağlayabilmek ve hatta enstrüman çalmak gibi becerilerden bahsedebiliriz.

• Uzun süre fiziksel aktivitede bulunabilmek

10 yaşındaki çocuğun fiziksel becerilerine ek olarak enerjisi de yüksek bir seviyede olacaktır. Tabii bundan kastımız çocukların alışkın olduğumuz enerji patlamaları değil, daha ziyade belirli bir fiziksel aktiviteye nispeten uzun süreler boyunca devam edebilmek.

Buna bir örnek olarak takım sporlarını öne sürebiliriz. Mesela 10 yaşındaki bir çocuk, arada elbette molaya ihtiyaç duysa da öncesine kıyasla çok daha uzun süre boyunca futbol ya da basketbol gibi oyunları oynayabilecektir.

• El-göz koordinasyonuna sahip olmak

Bu yaş grubundaki çocuklar, genel olarak el ve kollarındaki kas grupları üzerinde kontrol sahibi olmanın yanı sıra işin içine gözlerini de katabilmeye başlarlar. Bu da demek oluyor ki 10 yaşındaki çocuğun becerileri arasında basit bir seviyede de olsa el-göz koordinasyonu da yer alıyor.

10 yaşındaki bir çocuğun el-göz koordinasyonuyla yapacağı bazı aktiviteler arasında ise topu hedef aldıkları yerin yakınına atabilmek, klavye kullanabilmek ve LEGO gibi ufak parçalardan ulaşan maketleri ve benzer oyuncakları birleştirebilmek yer alıyor.

• Çeşitli hareketler içeren sporları yapabilmek

10 yaş fiziksel gelişim özelliklerinde vücudun çeşitli yerlerindeki kas gruplarının sadece ayrı ayrı değil, bir arada da daha iyi biçimde çalıştırılabilmesi yer alıyor. Yani bu yaş grubundaki çocuklar örneğin kol ve bacaklarını uyum içinde hareket ettirebilir.

Bu, çocukların kas gruplarını uyumlu şekilde kullanmasını gerektiren sporlarda da gelişebilecekleri anlamına geliyor. Örneğin tekvando, dans, jimnastik gibi sporlar bu yaştaki çocukların ilgi alanlarında yerini bulmaya başlayabilir.

Çocuklar, yaşları ilerledikçe hem kendilerini daha net ve çeşitli şekillerde ifade edebilmeye, hem de kendilerine söylenenleri daha iyi anlayabilmeye başlıyorlar. Tüm bunlar ve daha fazlası da çocukların dil alanındaki gelişimiyle alakalı. O halde biz de 10 yaşındaki çocukların edinmesi beklenen bazı başlıca dil becerilerini öğrenelim.

• Duygu ve düşüncelerini açıkça ifade edebilmek

10 yaş çocuk gelişiminde çocuğun dil becerileri aslına bakarsanız epey ilerlemiş oluyor. Bu yaştaki bir çocuğun tıpkı bir yetişkin gibi duygu ve düşüncelerini çok sayıda ve düzgün yapıda cümleler kurarak ifade edebilmesini bekleriz.

Bu da demek oluyor ki 10 yaşındaki çocuklarla gayet eğlenceli sohbetler edebilirsiniz. Bu yaştaki çocuklarla konuşurken ebeveynlerin kullandıkları dili daha erken yaş gruplarında olduğu kadar basitleştirmesine gerek kalmayacaktır. 

• Uzun metinleri rahatça okuyup anlayabilmek

10 yaşındaki çocukların dili yalnızca kullanma değil, anlama becerileri de epey gelişmiş oluyor. Üstelik bu sadece sözlü dil değil, yazılı dil için de geçerli. Bir diğer şekilde söylemek gerekirse 10 yaşındaki çocuğun becerileri arasında okuduğunu anlayabilmek de öne çıkıyor.

Kitap okumanın çocuklar için faydaları, özellikle de bu yaşlarda belirginleşiyor. Eğer siz de çocuğunuzun okuma becerilerini geliştirmek isterseniz yaşlara göre çocukların okuması gereken kitaplar hakkındaki yazımıza göz atmayı unutmayın!

• Detaylı paragraflar ve kısa denemeler yazabilmek

Dediğimiz üzere 10 yaşındaki çocuğun becerileri arasında dili hem anlamak, hem de kullanmak yer alıyor. Yazılı dil özelinde düşündüğümüzde bu, çocukların kendilerini yazılı olarak da daha iyi ifade edebilmesi anlamına geliyor.

Bu yaştaki çocukların konuşma diline kıyasla daha karmaşık cümleler ve yapılar içeren paragraflar yazmasını, hatta buna ek olarak çok kısa da olsa basit konular üzerine makaleler yazabilmelerini bekleyebiliriz.

• Mecazlı dil kullanımını anlayabilmek

10 yaşındaki çocuklar tüm bunların yanı sıra kelimelerin her zaman düz mantıkla kullanılmayacağını, bunun yerine yaratıcı kullanımlarla anlam farklılıkları yaratılabileceğini anlayabilirler. Diğer bir deyişle mecaz kullanımını anlamaya başlarlar.

Elbette 10 yaşındaki bir çocuğun karmaşık bir metaforu anlamasını da beklemeyiz, ancak benzetmeleri, atasözlerini ve deyimleri duyduklarında da kafaları pek karışmayacak, anlamlarını rahatça öğrenebileceklerdir.

• Yabancı dil yeteneklerinin gelişmesi

10 yaşındaki çocuğun becerilerini dil özelinde ele aldığımızda en öne çıkan gelişmelerden bir diğeri ise yabancı dil öğrenebilmek. Okuldaki veya evdeki derslerin de desteğiyle 10 yaşındaki çocuklar, ikinci bir dili iyice anlamaya ve kullanmaya başlayabilir.

Yabancı dil denince akla ilk gelen şey de tabii ki İngilizce. Siz de çocuğunuzu Novakid’de uzman eğitmenlerimiz eşliğinde işlediğimiz 10 yaş için İngilizce derslerimize yazdırabilirsiniz!

10 yaş çocuk gelişiminde fiziksel beceriler ve dil becerileri fazlasıyla öne çıksa da çocuklarda bilişsel gelişim de tabii ki göz ardı edilmemeli. Peki 10 yaşındaki bir çocuk bilişsel olarak ne gibi becerilere sahip olur? Şimdi de bunu cevaplayalım.

• Sebep-sonuç ilişkilerini anlayabilmek

10 yaşındaki bir çocuk, bir şeyin ne sebeple gerçekleştiğini detaylı bir şekilde açıklayabilmeye, yani sebep-sonuç ilişkilerini anlamaya başlar. Bu da demek oluyor ki 10 yaşındaki çocukların eleştirel düşünme becerileri giderek gelişmekte olacaktır. 

• Çok adımlı problemleri çözebilmek

10 yaşındaki çocuğun becerileri arasında birden fazla adım şeklinde ilerleyen problemleri çözebilmek de yer alıyor. Örneğin art arda birkaç işlem yapılmasını gerektiren basit matematik problemleri, 10 yaşındaki bir çocuk tarafından çözülebilecektir.

• Soyut düşünebilmeye başlamak

Günlük hayatta fark ettiğimizden çok daha sık bir şekilde kullandığımız soyut düşünme kabiliyeti, 10 yaş çocuk gelişiminde başlangıcı görülebilen bir beceri. Bu da demek oluyor ki 10 yaşındaki bir çocuk varsayımlar gibi somut olmayan şeyleri anlayıp üzerine konuşabilecektir. Tabii bu becerinin bu dönemlerde daha ilk aşamalarında olduğunu da unutmayalım.

• Gelişmiş bir hafızaya ve odaklanma becerilerine sahip olmak

Doğal olarak yaş ilerledikçe çocukların hafıza ve dikkat alanında da gelişmesini bekliyoruz. Bu durum 10 yaş gelişim özelliklerinde de geçerli. Özellikle de okula gitmenin etkisiyle bu yaş grubundaki çocukların ev ödevi gibi bazı görevlere nispeten uzun süreler boyunca odaklanabilmelerini, buna ek olarak öğrendikleri şeyleri çoğunlukla hatırlayabilmelerini bekleriz.

• Plan yapabilmek ve çizelge oluşturabilmek

10 yaşındaki çocuklar, belli bir disiplin duygusunu geliştirmiş olacaklardır. Bunun üstüne çocuğun bilişsel gelişimi de eklendiğinde bu yaş grubundaki çocukların çok uzun vadede olmasa da planlar yapabilmeleri, bunun da yanında isterlerse detaylı çizelgeler oluşturabilmeleri beklenir.

Tüm bunların yanı sıra 10 yaşındaki çocuğun gelişiminde aklımızdan çıkarmamız gereken bir diğer alan da sosyal ve duygusal alanlardaki beceriler. Sonuçta bu alandaki becerilerin 10 yaş döneminde sağlam bir temele oturması, ilerleyen zamanlarda da çocuk için epey faydalı olacaktır. Peki nedir bu beceriler?

• Duyguları daha iyi yönetebilmek

Hepimiz çocukların kimi zaman inatçılık yapabileceğini ya da çabuk sinirlenebileceğini biliyoruz. Bu tabii ki de çocuklar için normal bir durum, fakat 10 yaş civarında genellikle çocukların bu tür duyguları yönetme becerileri artıyor. Özellikle de ebeveynlerin anlayışlı ve sabırlı yaklaşımı sayesinde çocuklar, olumsuz duygularını yönetme becerisini daha da geliştirebilir.

• Arkadaşlıklar kurabilmek

Bu yaş grubundaki çocuklar, özellikle de okulda akranlarıyla sık sık etkileşim kuracak ve zamanla onlarla yakınlaşacaktır. Bu da demek oluyor ki 10 yaşındaki çocuğun becerileri arasında yeni insanlarla tanışmanın ve yakın arkadaşlıklar kurmanın bulunduğunu söyleyebiliriz.

• Empati ve anlayış gösterebilmek

10 yaşındaki çocuğun becerileri dediğimizde akla ilk gelen şey olmasa da aslında empati ve anlayış da her insanda olması gereken beceriler. Bu iki duygusal özellik de çocuklarda 10 yaş civarlarında gelişiyor, yani bu yaştaki çocuklar başkalarının duygu ve düşüncelerini anlayabilmeye başlıyor.

• Ahlak anlayışı geliştirmek

10 yaşındaki bir çocuktan elbette bir filozofmuşçasına çok derin ahlaki düşüncelere dalmasını beklemeyiz, ancak “iyi” ve “kötü” kavramlarını çoktan anlayabilen 10 yaş çocukları, basit bir ahlak anlayışı geliştirebilir. Bu yaştaki çocukların adalet, dürüstlük gibi bazı temel ahlaki ilkelere göre hareket etmesini bekleyebilir ve aynı zamanda onları buna teşvik de edebiliriz.

İşte 10 yaşındaki bir çocuğun sahip olması gereken bazı beceriler bu şekildeydi. Tüm bunları daha bütüncül bir şekilde anlamak isterseniz 10 yaş gelişim özellikleri hakkındaki yazımıza da ayrıca göz atmayı unutmayın!

10 yaş çocuk gelişimi boyunca edinilmesi beklenen başlıca becerileri böylece öğrendik. Şimdi de bu konuda sıkça sorulan sorulardan bazılarını cevaplayalım.

10 yaşındaki bir çocuğun dil becerilerini geliştirmenin en iyi yolu, ona dili yaşayarak öğrenme fırsatını sunmak. Novakid’de çocuklar için online İngilizce derslerimizde tam da bu mümkün! Eğer sizde çocuğunuzun İngilizceyi erken yaşta en doğal haliyle öğrenmesini isterseniz ücretsiz deneme dersinizi şimdi alın!